Elvira na 10 jaar terug in Mexico, zonder zoontje

Arellano dook ruim een jaar geleden onder in een kerk in Chicago. Op 19 augustus werd ze het land uitgezet. “Toen ik in 1997 zonder papieren naar de VS ging, wist ik dat ik een risico nam”, zegt ze. “Maar ik kon niet voorzien dat het in deze situatie zou uitmonden. Ik hoop dat er door mijn situatie ook aandacht komt voor al die andere immigrantengezinnen die verscheurd worden.”
“Wij heten allemaal Elvira”, riepen demonstranten bij verschillende protestacties in de VS, die werden gehouden na de uitzetting van de Mexicaanse. De Mexicaanse regering en parlementsleden gaven blijken van solidariteit met Arellano. Gisteren (dinsdag) nodigde president Felipe Calderón haar uit voor een ontmoeting.
Volgens sommige bronnen heeft de president zijn steun aangeboden zodat haar achtjarige zoon Saúl, die bij haar was toen ze werd aangehouden door de immigratiedienst, naar Mexico kan komen. De jongen verblijft nu bij vrienden van het gezin in de VS.
“Mijn zaak is nu gespreksonderwerp in de politiek omdat er veel over te doen is geweest”, zegt ze. “Politici willen de indruk wekken dat ze erg betrokken zijn bij de problematiek. In werkelijkheid worden de rechten van immigranten elke dag geschonden, elke dag worden vrouwen en kinderen het land uitgezet. En Mexico doet daar helemaal niets aan”, zegt de 32-jarige Arellano. Haar zoon heeft door zijn geboorte de Amerikaanse nationaliteit.
“Mexico moet een veel duidelijker standpunt innemen. Als er een afscheiding gebouwd wordt bij de Amerikaanse grens, schreeuwen ze moord en brand. Maar als gezinnen worden uitgezet, dan hoor je niets. Het is gewoon verschrikkelijk”, zegt ze.
Uitzetting dreigt voor de immigrantenouders van ongeveer 800.000 in de VS geboren kinderen. De enige opties voor deze gezinnen zijn onderduiken en illegaal leven en werken, als gezin terugkeren naar het land van herkomst of gescheiden worden, waarbij de kinderen in de VS kunnen blijven.
Hoewel Arellano een van de meer dan 500 mensen was die op 19 augustus het land uitmoesten, trok haar zaak veel aandacht omdat ze was ondergedoken in een kerk nadat ze in augustus 2006 te horen kreeg dat ze het land uitmoest.
Arellano werd in 2002 gearresteerd en veroordeeld wegens het gebruik van een valse sociale zekerheidskaart. Ze werkte destijds op het O’Hare-vliegveld in Chicago, waar ze schoonmaakwerk deed in vliegtuigen. In augustus vorig jaar had ze zich moeten melden bij de autoriteiten, maar in plaats daarvan zocht ze hulp in de Adalberto Methodistenkerk in Chicago. Ze werd aangehouden nadat ze in een andere kerk, in Los Angeles, een toespraak had gehouden over de immigratieproblematiek in de VS.
“Ik heb het risico genomen om de kerk in Chicago te verlaten, maar ik was vroeg of laat toch wel gearresteerd”, zegt ze. “Ik had geen keuze meer na een moeilijk jaar waarin ik niet meer met Saulito naar het park kon, hem niet meer naar school kon brengen en niet meer kon winkelen. De dagelijkse dingen die iedereen doet.”
“Mijn papieren zijn niet in orde. Maar moet ik daarom het stempel krijgen dat ik een gevaar ben voor het land, gescheiden worden van mijn zoon en behandeld worden als een terrorist? Ik zou een bedreiging zijn, maar ik ben gewoon een moeder die graag wil werken om haar zoon een betere toekomst te geven. Het is een schande dat een land dat de mond vol heeft over mensenrechten en het belang van het gezin, dit doet.”
Arellano zegt dat ze vanuit Mexico de strijd voor de rechten van immigranten wil voortzetten. Ze is op zoek naar werk en een school voor haar zoon, zodat hij bij haar kan komen wonen. Haar uitzetting was het gevolg van een golf van controles bij bedrijven en extra druk op illegale immigranten in algemene zin. In september worden de straffen voor bedrijven die bewust illegale immigranten in dienst nemen, verhoogd.
“Mijn belangrijkste boodschap is dat we niet als terroristen en criminelen moeten worden gezien in de VS. We zouden gezien moeten worden zoals we zijn: mensen die in hun eigen land geen kansen krijgen en die elders op zoek gaan naar een beter leven.”
De stroom Mexicaanse migranten naar de VS neemt al sinds de jaren zeventig toe. In die tijd woonden ongeveer 800.000 geboren Mexicanen in het land. Nu leven er zeker 26,5 miljoen Mexicanen of mensen van Mexicaanse afkomst, waaronder vijf tot zeven miljoen illegalen.