Er klinkt weer muziek in Pakistan

Het is nog niet zo lang geleden dat mensen zoals Gul Pana voor hun leven moesten vrezen als ze hun beroep wilden uitoefenen. Pana werkt als zangeres in Khyber-Pakhtunkhwa (KP), een grote provincie in het noordwesten van Pakistan. Ze is blij dat het huidige provinciebestuur de moed vond om tegen de taliban in te gaan en cultuur weer toe te laten.

“Ik hou van muziek en ik kan tegelijk met het zingen geld verdienen voor mijn familie”, vertelt de jonge zangeres. “Mensen kun je niet verbieden om naar muziek te luisteren.”

Danseres en zanger vermoord

Culturele activiteiten waren ondenkbaar onder de Muttahida Majlis-i-Amal (MMA), een alliantie van religieus-politieke partijen die van 2002 tot 2008 aan de macht was en openlijk gesteund werd door de taliban.

Na de verkiezingsnederlaag van de MMA in 2008 kreeg de socialistische Awamipartij (ANP) het voor het zeggen. De bevolking zag toen de bomaanslagen van de taliban op cd-winkels, scholen en cinema’s in KP en de naburige Federaal Bestuurde Stammengebieden (FATA) even toenemen.

Op 2 januari 2009 werd de populaire danseres Shabana brutaal vermoord door de taliban. Haar lichaam werd aan een elektriciteitspaal gehangen. De moord gebeurde in Swat, één van de 25 districten van Khyber-Pakhtunkhwa en een populaire vakantiebestemming. Hetzelfde jaar werd in Swat zanger Ghani Dad vermoord.

Drones

Het tij begon te keren toen het Pakistaanse leger in 2009 aanvallen tegen de taliban lanceerde en het Amerikaanse leger de aanvallen met onbemande vliegtuigen (drones) opvoerde tegen leiders van de taliban en Al Qaeda die zich in het noordwesten van Pakistan schuilhielden.

“We hebben nu de Nishtarhal heropend voor culturele activiteiten en willen terrorisme verslaan via kunst en muziek”, zegt Mian Iftikhar Hussain, minister van Cultuur van KP. De zeshonderd zitplaatsen tellende Nishtarhal was zes jaar dicht gebleven.

Hussain wil het beleid van de vorige regering ongedaan maken. Zijn regering zal alles in het werk stellen om de veiligheid van de artiesten te garanderen, zegt hij. “We hebben het commando- en controlesysteem van de taliban gebroken. Ze komen niet meer terug.”

9/11

Nadat de VS in 2001 een einde hadden gemaakt aan het talibanregime in Afghanistan, een reactie op de 9/11-aanslagen, trokken de talibanleiders de grens over naar Pakistan. Ze concentreerden zich in de FATA, waar ze regeringsinstallaties, scholen en muziek- en cd-winkels gingen aanvallen.

In KP hebben de taliban zeshonderd cd-winkels vernield, vertelt Sher Dil Khan, voorzitter van de vereniging van cd-winkels in de provincie. “Verscheidene zangers hebben ook de provincie moeten verlaten. Met de nieuwe regering in KP zijn de aanvallen op cd-winkels gestopt.” Ook de jacht op dansers en zangers werd ingedijkt.

De overheid heeft ondertussen het licht op groen gezet voor de bouw van een kunstacademie waar jong talent een muziekopleiding kan krijgen. “Meer dan honderd jongeren hebben hun interesse voor deze opleiding al laten blijken”, zegt KP’s cultuurdirecteur Pervaiz Khan Sabatkhel.   

De provincie heeft een rijke muziektraditie, zegt Sabatkhel. “De mensen organiseerden hier muziekevenementen bij hun trouwfeesten en andere gelegenheden. Het heeft altijd deel uitgemaakt van hun leven.”