Ethiopische modeontwerpers scoren met traditioneel design

Mode ontwerpen is een van de meest succesvolle Ethiopische sectoren voor kleine ondernemers. Zij halen winstmarges van 50 tot meer dan 100 procent, zegt Mahlet Afework, de 25-jarige oprichtster van de modelijn MAFI. Ethiopië is volgens Mahlet de droom van een modeontwerper vanwege de vele etnische groepen die als inspiratie kunnen dienen. Haar meest recente collectie is geïnspireerd op het Dinguza-patroon uit de Zuid-Ethiopische regio Chencha.

Kleine ondernemingen zoals die van Mahlet, bloeien dankzij de afwezigheid van grote winkelketens en relatief lage startup-kosten. Daar staat tegenover dat consumenten bereid zijn relatief hoge prijzen te betalen voor kwalitatief goede, met de hand gemaakte mode.

De Ethiopische economie profiteert van de groeiende interesse in Ethiopisch textiel en Ethiopische mode. De kleinschalige industrie was in 2011 goed voor een export van 62,2 miljoen dollar. In 2008 was dat nog 14,6 miljoen dollar. De Ethiopische regering verwacht dat de totale productiewaarde eind 2015 gestegen kan zijn tot 2,5 miljard dollar.

Google

De succesvolle Ethiopische modeontwerpers zijn meestal vrouw, zegt Mahlet. Zij groeiden op met traditioneel geweven katoenen stoffen en leerden van hun moeders en tantes naaien en borduren. De weverijsector wordt gedomineerd door mannen, maar Mahlet werkt exclusief met vrouwelijke wevers, zodat zij geld kunnen verdienen voor hun gezin.

Ondanks het feit dat veel ontwerpers het voordeel hebben van huis uit al veel geleerd te hebben op het gebied van mode, ontbreekt het aan formeel onderwijs op het gebied van mode ontwerpen. “Daardoor is het moeilijk internationaal voet aan de grond te krijgen”, zegt Mahlet, die zichzelf opleidde, met Google als belangrijkste tutor.

Een ander probleem in de internationale arena is de verkoop. Door Ethiopische bankrestricties zijn er geen buitenlandse banken actief in het land. Internationale klanten zijn vaak huiverig om zaken te doen met Afrikaanse banken, zegt ontwerper Fikirte Addis, oprichtster van Yefikir Designs in Addis Abeba.

YeFikir verkoopt momenteel via Africa Design Hub, een webwinkel in de Verenigde Staten die in 2013 werd opgericht door westerse expats. “Ik heb een aantal jaren in Oost-Afrika gewoond en zag de potentie van Afrikaanse designs voor wereldmarkt”, zegt Elizabeth Brown, medeoprichtster van Africa Design Hub.

Ze constateerde ook een gebrek aan internationaal netwerk en kennisdeling bij Afrikaanse industrie. Africa Design Hub wil eraan bijdragen die kloof te overbruggen. Bijna alle klanten van Africa Design Hub komen momenteel uit de VS. Er liggen echter plannen om dit jaar met verkoop te beginnen in andere landen die interesse hebben getoond, zoals Canada, Zuid-Korea, Japan en Taiwan.

Traditioneel

Succesvol mode ontwerpen in Ethiopië betekent de huidige tijd omarmen en tegelijkertijd het verleden niet vergeten, zegt Fikirte. Alle designs van YeFikir worden met de hand of op traditionele weefmachines gemaakt. Daarbij worden technieken gebruikt die eeuwen teruggaan, naar de tijd dat alle Ethiopiërs hun eigen kleding maakten.

“Ik hou van het traditionele aspect van de kleding”, zegt Rihana Aman, eigenaar van een café in Addis Abeba die bij de YeFikir-winkel haar trouwjurk kocht. “Veel jurken zijn tegenwoordig te modern. Ze worden gemaakt van stoffen waarin je je geen Ethiopiër meer voelt.”

Fikirte bezoekt de wevers waar ze mee werkt persoonlijk, om er zeker van te zijn dat het geld en de vaardigheden binnen de gemeenschap blijven en dat er ethisch gewerkt wordt. Ze wijst erop dat binnen de weverijen wel eens sprake is van kinderhandel.

Alle tijd en moeite die ze doet om ethisch verantwoorde mode-artikelen te leveren, betaald zich terug de prijs die voor maatwerk gevraagd kan worden. Een op verzoek ontworpen jurk kan meer dan 600 euro opbrengen. Een aanzienlijk bedrag in een land waar het dagloon vaak niet veel hoger is dan 2 euro per dag.

Ondanks dat zijn veel Ethiopiërs – vooral uit de groeiende middenklasse – bereid aanzienlijke bedragen neer te tellen voor op maat gemaakte kleding met traditionele invloeden, zegt Mahlet. “Ethiopiërs zijn trots op de etnische diversiteit in het land. We hebben hier zo’n 84 talen en 200 dialecten. Vooral bij bijzondere gebeurtenissen zoals huwelijken en festiviteiten, willen mensen hun identiteit uitdrukken in kleding.”

Vakmanschap

“Ethiopië heeft op sommige gebieden fantastisch en interessant vakmanschap te bieden”, zegt Markus Lupfer, een modeontwerper in Londen die sinds 2010 werkt met Ethiopische ontwerpers. De groeiende erkenning voor dit vakmanschap hangt samen met een herwaardering van ethisch verantwoord geproduceerde mode, zegt Lupfer.

Die erkenning valt echter nog maar enkele ontwerpers ten deel. De meeste ontwerpers moeten het hebben van lokale belangstelling, terwijl de sleutel tot succes op de internationale markt ligt.

Mahlet en Fikirte hopen hun ontwerpen dit jaar in meer webshops aan te bieden. Een ander doel is exporteren naar boetieks. “De Ethiopische mode-industrie verandert het imago van het Ethiopië”, zegt Fikirte. “We laten de diversiteit en schoonheid van de Ethiopische cultuur zien en onze handgeweven katoen kan zich meten met sommige van de beste stoffen ter wereld.”