EU blijft Jamaicaanse melkveehouders uit de markt prijzen

Ik heb juist de betaling gekregen voor mijn laatste levering, en dat geld volstaat gewoon niet om al mijn kosten te dekken, klaagt Taylor, een voormalige voorzitter van de Federatie van Jamaciaanse Melkveehouders (JDFF). Anders dan heel wat van zijn vrienden probeert hij toch vol te houden. Veel Jamaicaanse melkveehouders hebben er de laatste jaren de brui aan gegeven - de voorbije 20 jaar is het aantal melkveehouders op het eiland gedaald van 4000 tot een honderdtal. Niet alleen de dalende melkprijzen maken het de boeren lastig. Veevoeder is duur en ze kunnen niet voldoende investeren in de kwaliteit van hun weilanden, zodat hun koeien niet optimaal gevoederd worden en dus minder melk geven.

Maar de Europese subsidies zijn de grote boosdoener. Volgens Taylor stellen die de Europese boeren in staat melk te leveren die maar half zoveel kost als de Jamaicaanse melk. Europees melkpoeder kost Jamaicaanse importeurs 1.420 dollar per ton - daar kan geen verse melk uit Jamaica tegenop. De Britse hulporganisatie CAFOD berekende in 2002 dat de Europese Unie per jaar ongeveer 4 miljoen euro uitgeeft aan subsidies voor melkpoeder dat naar Jamaica wordt uitgevoerd. Dat is een veelvoud van de Jamaicaanse landbouwbegroting voor 2003-2004.

De voorbije tien jaar is het marktaandeel van Jamaicaanse melkveehouders afgenomen van 24 tot 4,2 procent. De Jamaicaanse productie van vloeibare melk daalde tussen 2000 en 2002 met 35 procent. Nestlé Jamaica, traditioneel één van de grootste afnemers van verse melk op het eiland, begint steeds meer ingevoerd melkpoeder te gebruiken. Jamaicaanse melk is extreem duur liet Nestlé weten. De onderneming zette in 2002 ook haar melkrondes stop, waardoor de producenten nu zelf voor het transport naar de verzamelcentra moeten instaan.

Taylor reageert furieus op de stelling dat de Jamaicaanse melkveehouders niet te duur werken. Schrap de subsidies, en de import van melkpoeder valt stil, daar is hij zeker van. Taylor zweert bij de kwaliteiten van de Jamaica Hope, een ras dat volgens hem perfect is aangepast aan het leven in de tropen. De Hope heeft de goede eigenschappen van de het Britse Jersey-rund (klein gebouwd en geen grote eter), de Holsteiner (een overvloedige melkproducent) en de Indische Sahiwal, een rund dat bestand is tegen de hitte en de ziekten van de tropen. Een gemiddelde Hope geeft 12 liter melk per dag - drie keer de hoeveelheid die andere koeien op het eiland produceren.

Taylor staat achter de pogingen van de JDFF om de Jamaicaanse regering te overtuigen de plaatselijke melkveehouders weer beter te gaan beschermen. Nadat Jamaica in de jaren 90 zijn economie en buitenlandse handel verregaand had geliberaliseerd, bleek vrij snel dat de zuivelindustrie het op de vrije markt niet kon bolwerken. In 1996 stelde de regering een heffing van 30 tot 40 procent in op de invoer van zuivelproducten, en dat leidde tot een tijdelijk herstel. Begin de jaren 2000 verslechterde de situatie weer dramatisch omdat de importeurs massaal gebruik begonnen te maken van een achterpoortje in de regeling die de heffing vermindert tot 5 procent voor melk die voor industriële verwerking wordt ingevoerd. De JDFF eist nu dat de regering een plafond instelt voor de invoer van zuivelproducten voor industriële verwerking en een heffing van 100 procent toepast op de extra hoeveelheden die nog worden ingevoerd.

De Jamaicaanse regering zou nog meer kunnen doen. In 1995 kwam een door haar benoemd antidumpingcomité tot de vaststelling dat de afzet van zwaar gesubsidieerd melkpoeder uit de EU en uit de VS in Jamaica kan gekwalificeerd worden als dumping. Het comité stelde voor een strafheffing van 137,5 procent in te stellen. Maar de regering ondernam niets, uit angst voor represailles van de twee grootmachten. Jamaica is ondermeer afhankelijk van de invoerquota die de EU wil toestaan voor bananen en suiker, terwijl de VS kunnen gaan dwarsliggen als het land gaat aankloppen bij het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Volgens Taylor was de neergang van de Jamaicaanse zuivelsector onvermijdelijk toen het antidumpingdossier in de la verdween.

Maar er groeit nieuwe hoop bij de zuivelboeren. De EU is begonnen aan de hervorming van zijn subsidiebeleid, en de mislukking van de wereldhandelsbesprekingen in Cancún hebben de druk op de industrielanden vergroot om nog meer stappen in die richting te zetten. Ook de Wereldbank lijkt
meer oog te krijgen voor de moeilijkheden die lokale bedrijven in ontwikkelingslanden ondervinden doordat ze gedwongen worden mee te spelen op een markt waar niet voor iedereen dezelfde regels gelden.

De Jamaicaanse minister van Landbouw, Roger Clarke, maakt zich sterk dat hij de zuivelsector in zijn land kan helpen weer overeind kan krabbelen. Vorig jaar werd een gloednieuwe melkverwerkinginstallatie in bedrijf genomen waarin de regering en de JDFF samen verscheidene miljoenen euro hebben geïnvesteerd. De overheid koop nu ook grote hoeveelheden melk aan voor de gratis maaltijden die op de scholen worden uitgedeeld.

Ik geef het niet op, zegt Taylor. Plaatselijke melk zal een comeback maken, en ik zal erbij zijn.