EU zet onderhandelingen over EPA's voort

Met 41 van die landen heeft de EU nog altijd geen akkoord bereikt. Een van die landen is Senegal. Op de Afrikaans-Europese top, begin december 2007, verklaarde de Senegalese president Wade keihard dat hij geen EPA zou afsluiten.
Alleen de Caribische groep (vijftien landen) raakte het eens over een volledig EPA met afspraken over vrijhandel in goederen en diensten, investeringen en openbare aanbestedingen. Daarnaast ondertekenden twintig landen interimakkoorden over vrijhandel in goederen. Dat waren voornamelijk de landen die vanaf 2008 hun makkelijke toegang tot de Europese markt zouden verliezen omdat ze niet tot de groep van Minst Ontwikkelde Landen (MOL) behoren. Die MOL hebben immers voor alles behalve wapens vrije toegang tot de EU-markt en hebben bijgevolg niet zoveel belang bij het tekenen van een EPA.
De EPA’s hebben naast liberalisering van de handel met de EU, ook als doel de regionale economische integratie te stimuleren binnen zes groepen: de Cariben, de landen van Stille Oceaan, West-Afrika, Centraal-Afrika, Oost-Afrika en Zuidelijk Afrika. In elk van die regio’s heeft minstens één land eind 2007 een interim-akkoord afgesloten. Zo een akkoord komt erop neer dat zowat tachtig procent van de Europese invoer vrij toegang krijgt tot dat land en dus eigenlijk ook tot de bijhorende EPA-regio.
Tenzij de andere landen van die EPA-regio hun grenzen zouden sluiten voor landen die al akkoorden sloten. Marc Maes, die bij 11.11.11 de onderhandelingen op de voet volgt: ‘Het is een zootje op dit moment en wij ervaren dit zeker niet als een overwinning. We hadden nooit gedacht dat men zou overgaan tot akkoorden met individuele landen. De uitspraak van president Wade in Lissabon? Dat waren vooral grote woorden, ik verwacht daar niet veel van. Wel zeker is dat de EU erg veel kwaad bloed heeft gezet met zijn ultimatum.’
EU-commissaris voor Ontwikkeling, Louis Michel, wil de EPA’s inzetten om te verzekeren dat de EU minstens even goede markttoegang heeft tot Afrika als andere economische blokken. Damien Levie, die op het kabinet van Michel de EPA-onderhandelingen volgt, maakt meteen duidelijk dat Wades woorden inderdaad niet veel betekenden: ‘Half januari hebben de staatshoofden van West-Afrika bevestigd dat ze tegen eind 2008 een volledig EPA willen. Wij baseren ons daarop. Al zijn we niet naiëf: zo’n verklaring is iets anders dan de echte onderhandelingspositie.’
Commissaris Michel had zich ook sterk gemaakt dat Europese exportsubsidies minstens afgeschaft zouden worden voor producten die vrij toegang zouden krijgen tot ACS-markten. Dat is niet opgenomen in de interim-akkoorden. Levie: ‘Dat is niet erg relevant meer. Door de gestegen voedselprijzen zijn exportsubsidies niet meer nodig. Daarom kon de EU vorig jaar 2 miljard euro uit het landbouwbudget in de bouw van het Europese GPS-systeem Galileo investeren.’