Europa steunt lokale groene projecten

‘We willen lokale initiatieven rond straatverlichting, waterverbruik, betere isolatie en hoogrendementsbeglazing een duwtje in de rug geven’, zegt sp.a-europarlementslid en parlementair rapporteur Kathleen Van Brempt. Volgens het Vlaamse Energieagentschap had een op vier woningen in Vlaanderen in 2009 geen dakisolatie. Bovendien beschikte 27 procent nog over ramen met enkel glas. Net daar wil Europa ingrijpen.

De 146 miljoen euro voor groene investeringen zijn het “restje” van een veel groter fonds van 3,9 miljard euro –van het Europese herstelplan voor de economie uit 2009. Dat geld ging vooral naar grootschalige investeringen in de energiesector, zoals windmolenparken, koolstofopslag en betere gas- en elektriciteitsinfrastructuur. ‘Het parlement gelooft niet dat we er met die grootschalige investeringen alleen zullen komen’, zegt Van Brempt. ‘ De sleutel tot snelle vooruitgang op het vlak van energie en jobcreatie is energie-efficiëntie op lokaal niveau. Een gemeentelijke energiefactuur kan onmiddellijk met vijftien procent naar beneden door de lampen van de straatverlichting te vervangen. Bovendien zou die aanpak nieuwe jobs genereren.’

Slechts vijftien procent van het fonds is voorzien als pure subsidie voor technische assistentie om aanvragen voor te bereiden. De rest –zowat 124 miljoen euro– zijn kredieten om projecten uit te voeren. De leningen worden afbetaald met de besparingen die voortvloeien uit de investering. ‘Moest een gemeente een beroep willen doen op het fonds om schoolgebouwen van dubbele beglazing te voorzien, is niet haar financiële capaciteit doorslaggevend. De voorspelde besparing op stookolie telt’, zegt Peter Coveliers van de Europese Investeringsbank (EIB). Bedoeling is dat het fonds werkt als hefboom om ook private investeerders over de streep te halen. ‘In het verleden hebben we een gelijkaardig instrument in het leven geroepen om de groene economie in de Westelijke Balkan en Turkije te ondersteunen. Ook nu rekenen we op een hefboomwerking en sterk multiplicatoreffect’, aldus Coveliers.

Maar wat als de energiebesparingen niet volstaan om de toegestane kredieten terug te betalen?

‘De waarborg van de Europese Commissie vangt de eerste verliezen op. De EIB en de Duitse Kreditanstalt für Wiederaufbau zorgen voor een tweede schijf. Met dit mechanisme willen we commerciële banken aantrekken als derde investeerders,’ legt Coveliers uit. ‘Dat was onze ervaring in Zuidoost Europa.’ Indien de privésector inderdaad mee aan boord stapt, zou het fonds volgens analisten kunnen vergroten tot wel een miljard euro.

Ondanks alle goede intenties blijft de vraag naar een duidelijke geografische spreiding. ‘Daar heb ik geen deftig antwoord op’, zucht Europees parlementslid Van Brempt. Bovendien kan je met een bevolking van 500 miljoen op zeer veel aanvragen rekenen. ‘Daarom pleit ik er sterk voor dat Vlaanderen één groot project indient. Anders krijg je misschien enkele kleine projecten of helemaal geen.’ Vanaf maart kunnen aanvragen ingediend worden.