Europa wil van plastic afval nieuwe grondstof maken

Momenteel wordt 33 procent van plastic verpakkingsafval gerecycleerd. Voor de totale hoeveelheid plasticafval is dat slechts 25 procent. Dat is veel te weinig, vindt EU-commissaris voor Milieu Janez Potočnik. “Grondstoffenefficiëntie” is een van Europa’s prioritaire programma’s.  Een hoog recyclagepercentage is economisch interessant, zeker in een context van grondstoffenschaarste. Tegen 2020 wil Europa al zijn afvalstoffen kunnen recupereren. Afgedankt materiaal wordt zo gebruikt als basis voor nieuwe producten. De Europese wetgeving kent vooralsnog geen sterke grond voor dit onderwerp. De Europese denktank European Policy Centre (EPC) ging vandaag, 11 februari, in dialoog met enkele experten inzake afvalverwerking.

  • Eivindhs (Twitter) Peter Sundt, Senior Adviser, MEPEX Consult op het Policy Dialogue, 11 februari 2014 Eivindhs (Twitter)

Aanleiding voor de dialoog was de resolutie over een Europese strategie voor plastic afval in het milieu die het Europese Parlement op 14 januari dit jaar aannam. Volgens de resolutie kent de Europese wetgeving inzake afvalstoffen een gebrekkige uitvoering en handhaving door de lidstaten. Hierdoor ontbreken toepasbare doelstellingen en prijsmechanismen. Vraag is of er met deze resolutie wel genoeg kennis is over de doelen die Europa heeft voor een duurzaam model van recycleren. 

Oude wetgeving bij het vuilnis

Plastic afval valt voor de Europese wetgeving onder de algemene noemer “afval”. Maar plastic moet eerder gezien worden als een waardevolle grondstof. Het oprichten van een markt waar plastic kan hergebruikt en gerecycleerd worden, is een belangrijk doel en de kern van een “circulaire economie” of kringloopeconomie.

Wanneer de kunststofindustrie plastic beschouwt als waardevolle hulpbron, kan deze na het eerste gebruik zijn weg terug vinden in de economie. Europa profiteert mee met deze beweging waar niet-gevaarlijke afvalstoffen als grondstof dienen.  Door het tekort aan een degelijke Europese wetgeving zorgen de grote uitvoer van afvalstoffen vandaag voor een verlies van materialen en werkgelegenheid.

Momenteel wordt 33 procent van plastic verpakkingsafval gerecycleerd, tegenover 25 procent van de totale hoeveelheid plastic afval. Het economische potentieel bij een hoog recyclagepercentage is groot wanneer er een tekort is aan grondstoffen.

‘Plastic: fantastic and drastic’

Bovenstaande cijfers zijn het stokpaardje van William Neal, lid van het kabinet van de commissaris van Milieu Janez Potočnik. Volgens hem kunnen via de nieuwe resolutie recyclagepercentages tegen 2020 worden opgedreven tot 60 procent. De afvalberg reduceren begint volgens hem met eenmalige gebruiksitems (zoals plastic zakjes) te vervangen door meer duurzame materialen.

Om tot een duurzaam marktmodel te komen, is er naast goede regulering ook nood aan innovatie. Gevaarlijke bestanddelen in plastic moeten verdwijnen, recycleren moet worden aangemoedigd en een werkbare sorteringstechnologie uitgedokterd.

De verwerking en het transport van kunststofafval zorgen voor wereldwijde schade aan gezondheid en milieu. Passende maatregelen voor het storten en verbranden van recycleerbare of biologisch afbreekbare kunststoffen zijn essentieel.

Europa op het juiste pad?

Piotr Barczak, projectleider van Afval en Luchtkwaliteit bij het Europese Milieubureau, zegt dat Europa met zijn doelstellingen in de resolutie op het goede pad zit. Er zijn een aantal zaken waar rekening mee moet gehouden worden. Preventie begint al bij het ontwerpen van producten, en gaat verder doorheen de consumptieketen: geen afval is het beste afval. Recycleerbaarheid en repareerbaarheid van producten moeten worden overdacht bij de ontwerpfase.

Hij stelt dan ook voor meer te focussen op “extended producer responsibility” (EPR). De producent staat dan in voor de kosten van end-of-life management van producten. Barczak vindt het een logische stap om meer geld te vragen aan producenten van niet-duurzame kunststoffen.

Via detoxificatie kan men fouten uit het verleden rechtzetten. Ons gezond verstand vraagt om de hoeveelheid gifstoffen in producten te reduceren. Projecten als “Substitute It Now” wijzen erop dat dit bewustzijn aanwezig is.

Philippe Salemis, directeur van de Europese Vereniging voor Brandvertragers zegt dat we hier voorzichtig moeten zijn. Hij spreekt niet van afval, maar van end-of-life producten. Additieven zijn volgens hem wel nodig, mits een evenwicht gezocht wordt voor een gezonde mengeling.

Weinig vooropgestelde doelen

Zowel Barczak als Salemis spreken over het belang van sorteren. Door de verschillen in soorten kunststof ontstaan er problemen wanneer sorteren onzorgvuldig gebeurt. Mengen van verschillende materialen bij nieuwe producten uit gerecycleerde grondstoffen is gevaarlijk.

Peter Sundt, Senior Adviser en MEPEX Consult, vindt dat er in de resolutie weinig expliciete doelen worden gesteld. Maar als belangrijkste pijnpunt geeft hij aan dat er niet genoeg gecommuniceerd wordt. Volgens hem is het zeker niet te laat voor recycleren, en kunnen nu zowel afval als nieuwe grondstoffen voor de toekomst zorgen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.