Europese visaplannen niet waterdicht voor privacy toeristen

Wie straks als toerist of zakenman naar Europa wil, zal pas een visum kunnen krijgen in ruil voor vingerafdrukken of een gezichtsscan. De plannen daarvoor zijn geen toekomstmuziek meer. Maar het toekomstige Visa Informatiesysteem (VIS) biedt onvoldoende garanties voor de privacy, zegt de officiële Europese privacywaakhond EDPS. Straks is het aan het Europese parlement om groen licht te geven aan de plannen.


Eigenlijk zijn ze niet voor politieogen bedoeld, maar toch. Visums voor Europese landen zijn volgens de Europese regeringsleiders een nuttig wapen in de strijd tegen de internationale terreur. En dus krijgen Europol en de nationale politiediensten van de Schengenlanden in de toekomst toegang tot de gegevens die op een toeristenvisum staan, via een nieuw op te richten gecentraliseerde gegevensbank. Kers op de taart: naast standaardgegevens als naam, en vertrekdatum zal het toekomstige Visa Informatiesysteem (VIS) ook biometrische gegevens bevatten. Men denkt dat vingerafdrukken en een digitale foto de zaak zullen klaren.

De Europese lidstaten beslisten in november om dit oneigenlijke gebruik van visums onder strikte voorwaarden toe te staan. Niet alle speurders mogen neuzen in de gigantische gegevensbank, die op vijf jaar tijd zo’n 70 miljoen mensen zal bevatten. Per land krijgt maar één instantie toegang. De zoekactie moet verband houden met een specifieke terreurzaak of met de internationale georganiseerde misdaad. En elke zoekactie moet bijdragen tot de preventie of de opsporing van de misdrijven in kwestie.

De voorwaarden zijn behoorlijk streng. Maar ze voldoen niet, zegt de European Data Protection Supervisor (EDPS), een officiële instantie die moet waken over de bescherming van de privacy in Europa. EDPS onderzocht op vraag van de Europese Commissie de plannen voor het nieuwe systeem. De voorwaarden voor toegang zijn te flexibel verwoord, zegt EDPS in een rapport. De term ‘bijdragen tot’ (de preventie of oplossing van een misdaad) is nogal breed. Heel veel gevallen vallen daaronder.

heksenjacht

EDPS is bezorgd dat de gigantische databank politiemensen in de verleiding brengt om aan ‘profiling’ te doen: potentiële terroristen opsporen op basis van een reeks karakteristieken (bijvoorbeeld herkomst: Pakistan, religie: moslim). In een databank met miljoenen mensen levert dat gegarandeerd een heksenjacht op.

Het is een algemene trend in Europa om politie- en veiligheidsdiensten toegang te geven tot systemen die niet gemaakt zijn voor opsporingsdoeleinden. Dat creëert een aantal problemen, zegt Joaquín Bayo Delgado, de rechterhand van de Nederlandse privacytoezichter Peter Hustinx. EDPS kant zich tegen een routinematige toegang.

Het baart de officiële Europese privacywaakhond ook zorgen dat het voorstel toelaat om op foto’s te zoeken. Het resultaat van zo’n zoekactie zal, gezien de huidige stand van de technologie, een onaanvaardbaar groot aantal valse hits opleveren. De gevolgen van een onjuiste identificatie zijn voor het betrokken individu zeer ernstig. Wie een beetje op een gezochte terrorist lijkt, kan aan de grens wel eens voor onaangename verrassingen komen te staan.

Het nieuwe visumsysteem zal de grootste biometrische databank ter wereld opleveren. Zo’n 3.500 consulaten wereldwijd zullen per jaar de biometrische gegevens van zo’n 20 miljoen toeristen, zakenlui en andere bezoekers verzamelen. Het systeem wordt vele malen groter dan de twee andere biometrische bouwwerken die nu in de steigers staan: die voor asielzoekers (Eurodac) en voor geseinde criminelen, vermisten en voorwerpen (SIS II). Een schat aan gegevens, geloven de Europese veiligheidsdiensten.

In het Europees parlement is het debat over het nieuwe visumsysteem pas begonnen. Ik steun de opzet van het nieuwe VISA-systeem - het Europese visumbeleid moet betere tegen misbruiken beschermd worden - maar ik ben tegelijk erg bezorgd over de ontsporingen die zo’n groot systeem kunnen veroorzaken, zegt Sarah Ludford, een Brits Europarlementslid. Ludford volgt de zaak voor Libe, de commissie van het Europees Parlement voor vrijheden en rechten van de burger. We zullen er nauw op toekijken dat er strikte regels zijn voor de toegang tot het systeem.

Het advies van het Europese parlement zal niet bindend zijn. Het doen en laten van nationale politiediensten is nog steeds een zaak voor de nationale lidstaten. (MM/ADR)


Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.