'Femicide' blijft onbestraft

Veel vrouwenlijken worden teruggevonden op vuilnisbelten en op afgelegen plaatsen of gewoon langs de weg. De slachtoffers werden vaak verkracht en zwaar verminkt. Volgens de Guatemalaanse politie kan een vijfde van de vrouwenmoorden toegeschreven worden aan de gevreesde mara’s, jongerenbendes die een groeiend probleem vormen in heel Centraal-Amerika. Nog eens een vijfde is het gevolg van gewapende overvallen. De overige moorden zouden verband houden met drugsmisbruik, verkrachting of relatieproblemen.

De Guatemalaanse Nobelprijswinnares Rigoberta Menchú noemt de vrouwenmoorden “een van de echo’s van de burgeroorlog” die Guatemala doormaakte. Dat wrede conflict kostte tussen 1960 en 1996 het leven aan 200.000 mensen. De meeste slachtoffers vielen bij acties van het leger.

Ook nu lijkt de Guatemalaanse overheid niet vrijuit te gaan. Volgens Menchú zijn de politie en de gerechtelijke overheid in Guatemala betrokken bij sommige van de vrouwenmoorden. Maar vooral de straffeloosheid waarop de daders kunnen rekenen, is mensenrechtenactivisten een doorn in het oog. Patricia Pinto van het Guatemalaanse Collectief voor de Verdediging van de Vrouwen weet dat in 2002 19.000 klachten in verband met geweld in het gezin werden ingediend. Slechts in tien gevallen kwam het tot een veroordeling van de dader. Van de 383 vrouwenmoorden die in 2003 werden gepleegd, werden er maar 77 opgelost.

De conservatieve regering van president Oscar Berger die in januari aantrad, zegt de stijgende misdaadcijfers in het land ernstig te nemen. Berger heeft beloofd de politie te zuiveren en ervoor te zorgen dat mishandelde vrouwen meer gehoor krijgen bij de rechtbanken. De nationale politie heeft een speciale eenheid opgericht die de moorden op vrouwen moet onderzoeken.

Volgens Menchú en Pinto hebben die beloften en eerste maatregelen tot hiertoe niets veranderd. Ze dringen erop aan dat de regering-Berger en de gerechtelijke overheid grondig onderzoeken hoe de overheid tot hiertoe is omgegaan met het extreme geweld tegen vrouwen, en welke maatregelen nodig zijn om het probleem onder controle te krijgen. (PD)