Frankrijk hield nucleaire vervuiling door tests geheim

Tussen 1960 en 1996 voerde Frankrijk in totaal 193 kernproeven uit in Frans-Polynesië. De Franse overheid hield jarenlang vol dat er bij die tests geen nucleaire vervuiling vrijkwam. Maar uit de documenten die Le Parisien in handen kreeg, blijkt dat de zogenaamde fall-out of radioactieve neerslag van plutonium heel Frans-Polynesië bedekte. Na een proef in 1974 werd Tahiti, het meest dichtbevolkte eiland, blootgesteld aan 500 keer de maximaal aanvaarde straling.

Le Parisien spreekt van “een van de grootste geheimen van de Franse strijdkrachten”. De krant refereert naar een dossier van 2050 pagina’s die vrijgesteld zijn van geheimhouding, maar waarvan er 114 nog altijd onleesbaar gemaakt zijn.

37 keer besmet

Roland Oldham van Moruroa e tatou, een vereniging van slachtoffers, zegt dat de nieuwe informatie gebruikt zal worden om compensatie te eisen. “Voor ons is een document erg zorgwekkend. Het stelt dat Tahiti in totaal 37 keer besmet is. Maar in Tahiti is er ook een fall-out van 500 keer de dosis die een mens kan hebben”, zei hij in een interview op Radio New Zealand International. “Verrassend is ook dat 26 schepen van de marine besmet werden. Op die schepen hebben veel mensen dienst gedaan. Dat zijn de elementen die we binnenkort in de rechtbank gaan gebruiken.”

Organisaties van slachtoffers blijven de druk opvoeren om nog 148 andere documenten vrij te krijgen. “We bedelen niet om informatie bij de Franse overheid”, zegt Oldham. “Over de waarheid valt niet te onderhandelen, en ons volk heeft het recht te weten wat er gebeurd is. De houding van de Franse overheid is er een van vertragen, vertragen, vertragen, zoveel ze kunnen. Als ze eerlijk was geweest in de onderhandelingen met ons, dan waren deze zaken al lang geleden opgelost.”

In 2006 stelde een Franse onderzoekscommissie een toename van het aantal kankers vast in de directe omgeving van de testsites. Pas in 2010 gaf Frankrijk toe dat er compensatie moest komen. Maar de procedure is complex en enkel slachtoffers uit een beperkt gebied kunnen er aanspraak op maken. Van 800 dossiers hebben nog maar 11 mensen compensatie gekregen. Maar in totaal werkten of woonden 150.000 burgers en militairen in de buurt van de kernproeven.