Frans-Spaans initiatief wil vluchtelingentij keren

Enkele uren na de ontmoeting tussen de twee regeringsleiders werden alweer 38 Afrikanen zonder papieren opgepikt van een gammel vaartuig waarmee ze de kust ten zuiden van Granada probeerden te bereiken. De helft van de opvarenden waren vrouwen en kinderen.

Barcelona ontvangt op 11 november een Europees-Mediterrane conferentie waarop het vluchtelingenprobleem wordt aangekaart. De problematiek is een politieke prioriteit geworden nadat Europese televisiekijkers de beelden te zien kregen van honderden asielzoekers uit zwart Afrika die met ladders de dubbele afsluiting bestormen die Marokko scheidt van de Spaanse enclaves Ceuta en Melilla op de zuidoever van de Middenlandse Zee.


De Villepin had in Barcelona een hele sliert ministers mee, maar had zijn minister van Binnenlandse Zaken en aartsrivaal voor de Franse presidentsverkiezingen van 2007, Nicholas Sarkozy, thuisgelaten. Sarkozy zorgde kort voor de ontmoeting in Barcelona voor een valse noot toen hij de Spaanse regering verweet voor “leerling-tovenaar” te hebben gespeeld met de regularisatie van 700000 vluchtelingen in het voorjaar. Ook zijn Duitse collega Otto Schily is van mening dat de regularisatie als magneet op nieuwe vluchtelingen heeft gewerkt.

De twee regeringsleiders waren het er roerend over eens dat het vluchtelingenprobleem alleen duurzaam kan worden opgelost door iets te doen voor ontwikkeling, bijvoorbeeld door meer steun voor de VN-millenniumdoelstellingen inzake armoedebestrijding. Tegelijk zijn ze voorstander van nieuwe maatregelen om de controle langs de Europese grenzen te verscherpen. De Spaanse ngo-koepel Alliantie tegen de Armoede klaagt nu al het gebrek aan politieke wil aan wat het eerste luik betreft en is gestart met een “Herfst tegen de armoede”.

De ngo’s verzetten zich tegen de strategie om meer ontwikkelingshulp voor Marokko afhankelijk te maken van betere grenscontroles. De Franse socioloog en immigratie-expert Sami Naïr geeft toe dat de migratiestromen en de armoede die eraan ten grondslag ligt niet van de ene dag op de andere kunnen worden opgelost, maar benadrukt dat de mensenrechten ook gelden voor “de nieuwe veroordeelden van de aarde”.

Het dossier heeft een humanitaire dimensie gekregen nadat bekend raakte dat de Marokkaanse politie de onderschepte vluchtelingen zonder meer in de woestijn heeft gedumpt. De Spaanse conservatieve krant ABC publiceerde getuigenissen van enkele immigranten die de beproeving hadden overleefd en ontkrachtte daarmee de beweringen van de Marokkaanse premier Dris Jetu. Jetu had het woestijnverhaal afgedaan als propaganda het Polisariofront, dat sinds 1975 met steun van Algerije vecht voor de onafhankelijkheid van de Westelijke Sahara.

Tito Drago