Franse regering verdoezelde gevaren Tsjernobyl

Volgens twee Franse kernwetenschappers, Paul Genty en Gilbert Mouthon, waren de Franse autoriteiten volledig op de hoogte van het feit dat de radioactiviteit in het land het veiligheidsniveau destijds overschreed. Die informatie werd echter geheim gehouden en het hoge risico op besmetting werd ontkend.

In 2001 werd in Frankrijk een gerechtelijk onderzoek in gang gezet door 51 mensen die aan schildklierkanker lijden. Zij geloven dat hun ziekte een gevolg is van de ramp in Tsjernobyl. Sinds 1986 komt schildklierkanker in Frankrijk tweeëneenhalf keer vaker voor dan voorheen. De slachtoffers eisen nu via de rechter een schadevergoeding

Na de explosie in de kerncentrale van Tsjernobyl in de Oekraïne, toen nog onderdeel van de Sovjet Unie, kwam een radioactieve wolk vrij die zich over een groot deel van Europa verspreidde. In Italië en Duitsland werd de consumptie van verse groenten na de ramp tijdelijk verboden. Ook werd afgeraden kinderen verse melk te geven. Duitse zwembaden werden gesloten en sportactiviteiten in de open lucht afgelast.

Door de weersomstandigheden zou de radioactieve wolk volgens de Franse regering bij de Franse grens zijn gestopt. De Franse minister van Landbouw verklaarde een week na de ramp dat Frankrijk als gevolg van de grote afstand tot Tsjernobyl volledig vrij is gebleven van radioactiviteit. De toenmalige minister van Milieu, Alain Carignon, zei dat de regering stralingsniveaus had gemeten die vijf tot honderd maal onder het gevaarlijke niveau lagen.

Uit de nieuwe documenten die deze week openbaar werden, blijkt dat melk kort na de ramp 2.000 tot 4.000 becquerel (een eenheid die radioactiveit meet) per liter bevatte. In geitenmelk zou zelfs 10.000 becquerel gemeten zijn. Volgens de Europese wetgeving destijds moest elk product dat meer dan 500 becquerel per liter bevatte, van de schappen gehaald worden.

Dat de Franse regering in 1986 zweeg over de risico’s, heeft volgens Stephane Lhomme, woordvoerder van de groep ‘Stop Kernenergie’ te maken met het feit dat 80 procent van de energie in het land door kerncentrales wordt geleverd. Frankrijk heeft 58 kerncentrales. Tsjernobyl was in het midden van de jaren tachtig een zeer onwelkome catastrofe. De risico’s werden verdoezeld, om weerstand tegen kernenergie bij de bevolking te voorkomen.

In Nederland en België, die op zo’n 1.700 kilometer van Tsjernobyl liggen, werden enkele dagen na de ramp stralingsniveaus gemeten die twee tot tien maal hoger dan normaal lagen. Volgens de autoriteiten leverde dat geen gevaar voor de gezondheid op, omdat de radioactiviteit daarvoor al te veel verdund was. (JS)