Gabonezen bellen voor goede gezondheid

Begin deze maand was de president van Gabon, Omar Bongo Ondimba, veertig jaar aan de macht. Als verjaardagcadeau voor het volk kondigde hij aan dat er een ziekteverzekering komt voor werklozen en arme gezinnen. Maar de staat betaalt het cadeau niet zelf. De Gabonese volksvertegenwoordigers hadden eind november al beslist dat alle aanbieders van mobiele telefonie in het land vanaf 1 januari tien procent van hun omzet in de nieuwe ziekenkas moeten storten.
Libertis, Moov en Celtel, de drie betrokken bedrijven, reageren boos en dreigen ermee niet te betalen. “Tien procent, dat is enorm”, klaagt een vertegenwoordiger van marktleider Celtel die niet genoemd wil worden. Volgens hem moest Celtel het nieuws uit de krant vernemen.
Ook Moov laat weten dat de afhouding “verstikkend” wordt. De telefoniebedrijven dragen nu al vijf procent van hun omzet af aan de overheidsdienst die de telecommunicatie in het land regelt en betalen daarnaast ook andere belastingen. Deze zomer moesten de drie bedrijven dan ook nog eens elk ongeveer 15 miljoen euro betalen voor hun licentie. Bij de liberalisering van de telecommunicatiemarkt in 2000 hadden ze die vergunning gratis gekregen.
Afgunst
De oppositie in het parlement laat geen spaander heel van het plan. De speciale belasting is ongrondwettelijk en discriminerend, vindt Valentin Leyama, de woordvoerder van de oppositie. Volgens hem is de overheid gewoon jaloers op bedrijven die goed draaien en dreigen dergelijke maatregelen investeerders af te schrikken. Leyama pleit voor een algemene belasting om de nieuwe ziekteverzekering te financieren. Ook bij banken, mijnbouwbedrijven en houtvesters zit bijvoorbeeld veel geld.
Niemand is tegen de idee van een algemene ziekteverzekering op zich. Nu zijn in Gabon alleen werknemers en ambtenaren verzekerd tegen ziekte en ongevallen. Maar de twee ziekenkassen die daarvoor werden opgericht, weigerden de nieuwe kas voor de rest van de bevolking te spijzen. Daarna ging de regering op zoek naar een andere financieringsbron.
De regering is blijkbaar verrast door het verzet tegen de oplossing die ze uitdokterde. Er komen nu gespreken met de telefoonmaatschappijen. Ook president Bongo liet nog een opening in zijn verjaardagstoespraak. Hij zei nog te wachten op een volledig rapport over de zaak.