Gaspijplijn grootste uitdaging voor Sánchez de Lozada

Bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op 30 juni haalde Sánchez
de Lozada met 22,4 procent van de stemmen maar 1,5 procentpunt meer dan
Morales. Maar in het parlement, dat zaterdag de knoop moest doorhakken
tussen de twee kandidaten met de hoogste score, kreeg Sánchez de Lozada 84
van de 157 volksvertegenwoordigers en senatoren achter zich, terwijl Morales
genoegen moest nemen met 43 stemmen.

De 72-jarige Sánchez de Lozada, een zakenman uit de mijnbouwsector die al
president was van 1993 tot 1997, heeft aangekondigd dat hij een nieuw
ministerie zal oprichten dat de exploitatie van het aardgas in de
Boliviaanse ondergrond moet bevorderen. Het is de bedoeling dat de
Boliviaanse bevolking en industrie massaal overschakelen op aardgas om op
die manier de dure import van andere brandstoffen terug te schroeven, maar
de Boliviaanse gasvoorraden zijn zo groot dat er ook een deel van kan worden
geëxporteerd.

Potentiële klanten zijn al gevonden in Mexico en de Verenigde Staten, maar
het Boliviaanse aardgas moet natuurlijk wel daar raken. De Boliviaanse
regering heeft de keuze tussen de aanleg van een pijplijn naar een Peruaanse
of een Chileense haven, waar het gas dan in een nog te bouwen installatie
vloeibaar kan worden gemaakt om met tankers naar Noord-Amerika te worden
getransporteerd. Voor dat project is een investering van zes miljard euro
nodig, maar de voorstanders zeggen dat het aardgas per jaar zo’n 400 miljoen
dollar zal doen binnenstromen in het straatarme Andesland.

Het is al uitgemaakt dat de Californische onderneming Sempra Energy het
Boliviaanse aardgas zal verspreiden in Mexico en de VS, maar Sánchez de
Lozada heeft de onderneming nog één maand tijd gevraagd om te beslissen lang
welke weg het gas zal worden geleverd. Net als de Boliviaanse zakenwereld is
de nieuwe president voorstander van een pijplijn naar de Noord-Chileense
havenstad Mejillones. Dat is de kortste weg, maar die oplossing stoot wel op
het verzet van MAS, de sterke linkse oppositiepartij van Morales, van de
inheemse beweging Pachakuti en van de rechtse partij van Manfred Reyes, de
presidentskandidaat die in juni op de derde plaats eindigde. Ook een groot
deel van de Boliviaanse bevolking kiest voor de langere pijplijn naar Peru.
Zaken doen met Chili, dat in 1879 na een lange oorlog de Boliviaanse kust
inpalmde, wordt nog altijd scheef bekeken in Bolivia, en in dit geval is
alleen Bolivia vragende partij en kan Chili dus zijn voorwaarden opleggen.

In het parlement spelen naast die nationalistische emoties ook uiteenlopende
ideologische opvattingen een rol. MAS, de partij van Morales die één derde
van de zetels bezet, wil de Boliviaanse aardgassector nationaliseren en de
heffingen op de exploitatie van fossiele brandstoffen optrekken tot 50
procent. Het moeilijke voor de regering is dat ze een tweederdemeerderheid
nodig heeft voor de goedkeuring van het verdrag dat met Chili moet worden
gesloten. Sánchez de Lozada heeft dus zeker 21 stemmen van de oppositie
nodig.