'Gastarbeiderconventie' bijna in werking

Onder de 19 lidstaten die de conventie al in hun eigen wetgeving heben
opgenomen, bevinden zich belangrijke emigratielanden als Turkije, Egypte,
Marokko, Ecuador, Colombia, Mexico en de Filipijnen. Als een 20ste land de
stap zet, wordt het verdrag internationaal geldig.

Volgens Peter Schatzer, directeur Externe Relaties van de Internationale
Organisatie voor Migratie (IOM), weten veel VN-lidstaten nog altijd niet
precies wat de conventie inhoudt. De omvang ervan, 93 artikels, kan één van
de oorzaken zijn waarom de ratificaties zo lang op zich laten wachten. Maar
Schatzer geeft toe dat er ook politiek onwil meespeelt. Veel landen
verzetten zich tegen wat zij zien als de erkenning en de bescherming van
clandestiene migranten. Regeringen zouden ook extra behoedzaam geworden
zijn door de toenemende vreemdelingenangst en uit veiligheidsoverwegingen.

Gabriela Rodriguez Pizarro, bijzonder verslaggever voor de
VN-Mensenrechtencommissie, is blij dat de conventie allicht spoedig in
werking zal reden. Volgens een rapport dat ze maandag aan de Algemene
Vergadering van de VN voorlegde, hebben veel landen wetten en procedures
ingevoerd die een discriminerend effect hebben op arbeidsmigranten. Mensen
uit bepaalde landen kunnen bijvoorbeeld nauwelijks een visum krijgen voor
bestemmingslanden die erg in trek zijn bij migranten. Migranten zonder
papieren worden helemaal in de tang genomen. Volgens het rapport worden ook
vrouwelijke migranten extra gediscrimineerd.

Schatzer is van oordeel dat de internationale conventie die problemen
gedeeltelijk kan verhelpen. Hij erkent dat er in alle traditionele
bestemmingslanden al wetten bestaan die discriminatie verbieden en er
meestal ook goede wettelijke waarborgen zijn in verband met het respect voor
de mensenrechten. Maar die bepalingen worden niet altijd eerlijk en
onpartijdig toegepast. Migranten kennen hun rechten ook vaak niet - en dat
geldt zeker voor de mensen zonder papieren.

Tegenwoordig leven er meer dan 185 miljoen mensen buiten het land waar ze
geboren zijn. Volgens de IOM kan dat aantal tegen 2050 stijgen tot 230
miljoen.