"Gazastrook wordt grote gevangenis"

De Gazastrook blijft volgens de internationale wetgeving bezet gebied”, zegt Renad Qubbaj van het Palestijns NGO-netwerk in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever. “Na de terugtrekking blijft het Israëlische leger alle grensovergangen controleren.”

Volgens Israël kan de Gazastrook niet meer als bezet gebied gelden als het terugtrekkingsplan is uitgevoerd. Vanaf 17 augustus ontruimt Israël alle zeventien nederzettingen van Israëlische kolonisten in het gebied; ook alle legereenheden worden er weggehaald. Op de Westelijke Jordaanoever worden vier nederzettingen ontruimd. Samen moeten er 8.000 kolonisten moeten verhuizen, plus nog eens 700 nieuwkomers die de voorbije tijd toegestroomd zijn om het verzet tegen de ontruiming te versterken. Dat zal waarschijnlijk niet zonder slag of stoot gebeuren.

Israëlische en Palestijnse politici hopen dat de maatregel de vrede dichterbij brengt. Maar langs Palestijnse kant is de scepsis groot.

“We weten nog altijd bijzonder weinig over het ontruimingsplan”, zegt Jaber Wishah, adjunct-directeur van het Palestijns Centrum voor Mensenrechten. “Volgens ons is het niet gebaseerd op internationale rechtsregels en zal er dus niets veranderen in Gaza.”

De VS zeggen dat ze oog hebben voor de Palestijnse bezorgheden. Tijdens een bezoek aan de regio vorig weekend verzekerde de Amerikaanse buitenlandminister Condoleezza Rice de Palestijnen dat de VS streven naar het ontstaan van “twee onafhankelijke, democratische en leefbare staten.” Volgens Rice erkennen de VS dat het economisch herstel van de Palestijnse Gebieden essentieel is om tot vrede te komen. “Dat betekent dat de Gaza na de terugtrekking niet kan worden geïsoleerd of afgesloten. We komen op voor verbindingen tussen de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever en voor bewegingsvrijheid voor de Palestijnen.”

Maar volgens Qubbaj van het NGO-netwerk ziet de werkelijkheid er anders uit. “De Palestijnen in Gaza krijgen geen controle over de luchthaven, zeehavens of natuurlijke rijkdommen als water en gas.” Wishah van het Palestijns Centrum voor Mensenrechten gelooft niet dat de 1,4 miljoen inwoners van de Gazastrook zullen kunnen genieten van vrij personenverkeer of ongehinderd goederentransport. “Zolang er geen veilige en ononderbroken verbinding is tussen de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, is er alleen de grensovergang van Rafah aan de grens met Egypte. Maar zelfs die overgang willen de Israëli’s mee controleren.” En in elk geval is Rafah een grote omweg voor mensen die tussen de twee Palestijnse gebieden willen reizen.

Volgens het Palestijnse NGO-netwerk “wordt de Palestijnse samenleving in tweeën gespleten op politiek, sociaal en economisch vlak, en wordt Jeruzalem een geïsoleerd eiland”.

De Gazastrook dreigt daardoor nog verder af te glijden. Doordat de inwoners van het gebied niet meer in Israël kunnen gaan werken, is 60 procent van de actieve bevolking er werkloos. 80 procent van de Palestijnen in de Gazastrook zit onder de armoededrempel.

Ook voor de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever ziet het er niet goed uit. Het Palestijns NGO-netwerk oppert in een analyse dat de terugtrekking uit de Gazastrook een strategische tegemoetkoming van Israël aan de internationale gemeenschap is. In ruil hoopt Israël dat de joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanover en in en rond Jeruzalem legitimiteit krijgen, net als de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden. (PD)