"Gecontroleerde arbeidsmobiliteit is goed voor het Westen"

“Laat ze komen”. In verband met migratie is het een uitspraak die rijke landen angst aanjaagt. Maar tijdelijke en gecontroleerde arbeidsmobiliteit kan zowel voor ontwikkelde landen als voor ontwikkelingslanden voordelen opleveren. Dat is de stelling van Lant Pritchett van Centre for Global Development in Washington. Hij schreef er een boek over, ‘Let Their People Come: Breaking the Gridlock on International Labour Mobility’.

“We hebben het hier niet over een catastrofale zet”, zegt Pritchett. “We gooien de arbeidsmarkt niet open – het gaat hier over beperkt werk in specifieke beroepen.”

Hij gebruikt met opzet de term arbeidsmobiliteit in plaats van migratie. In zijn visie moeten politici voorwaarden uittekenen: welke mensen mogen komen, en voor welke jobs. Dan kunnen er met specifieke landen specifieke akkoorden worden gesloten, waarbij het zendland verantwoordelijkheid opneemt dat de tijdelijke arbeidskrachten ook weerkeren naar huis. “Het aantal mensen dat langer blijft dan toegestaan, wordt afgetrokken van het totale toegelaten aantal voor een zendland.”

De specifieke akkoorden laten overheden toe om tegemoet te komen aan de specifieke noden van elk. Hij geeft als voorbeeld de zorg van ouderen in het westen. “Uit economisch oogpunt is het onlogisch om dure Europese arbeidskrachten te dwingen die taak helemaal op zich te nemen.”

“De doorsnee inwoner van een rijk land heeft het idee dat zijn grenzen een dam zijn die een immense muur van water tegenhouden, en dat als we daarin de kleinste scheur toelaten, zal de immense golf ons verzwelgen”, zegt Pritchett. “Media portretteren dit als bedrijven die erop wachten om arbeid te importeren en exploiteren ten nadele van de werkkrachten in eigen land. Maar dit gaat niet over bedrijven versus werkkrachten. Migranten leveren eigenlijk vaak rechtstreekse diensten aan mensen.”

In zijn boek wijst hij erop dat zeven procent van de arbeidskrachten in Singapore en Hong Kong buitenlanders zijn die als huishoudsters en kinderverzorgsters werken. Zij stellen hogeropgeleide vrouwen in staat buitenshuis te werken. Daardoor stijgt het nationaal inkomen met 1,3 tot 3,3 procent, en komen er extra belastinginkomsten.

Wereldwijd zou een stijging van de werkende bevolking in rijke landen met drie procent de huidige inwoners jaarlijks 56 miljard dollar opleveren. Dat komt bovenop de 305 miljard dollar jaarlijks rechtsreeks voordeel voor de arbeidsmigranten zelf. Het voordeel voor inwoners van arme landen is met andere woorden het dubbel van wat maatregelen als handelsliberalisering, ontwikkelingssamenwerking en schuldkwijtschelding jaarlijks opleveren.

Wereldwijde interesse

De studie heeft nu al reacties uitgelokt uit diverse hoeken. “Of we het leuk vinden of niet, migratie zal een sleutelthema van de 21e eeuw zijn”, zegt Mary Robinson, voorzitter van het Ethical Globalisation Initiative en in een vorig leven VN-Commissaris voor de Mensenrechten en president van Ierland. “Pritchetts boek gaat in op de moeilijke politieke ,en ethische kwesties die de mobiliteit van mensen over nationale grenzen stelt aan het huidige systeem. Zijn bespreking van manieren om de impasse te doorbreken is een provocatieve bijdrage in een gebied dat provocatie vereist.”

“Lant Pritchett geeft ons een uiterst lucide en toekomstgericht beeld van dat ene aspect van de 21e-eeuwse globalisering dat politici nog steeds weigeren te erkennen en fatsoenlijk aanpakken”, zegt Ernesto Zedillo, directeur van het Yale Centre for the Study of Globalisation en voormalig president van Mexico.

En L. Alan Winters, directeur van de Development Research Group van de Wereldbank: “dit boek breekt een lans voor ongeschoolde migratie op een originelere, uitdagendere en onderhoudendere manier dan enig ander dat ik ken.”