Geharde Tsjadische militairen sluiten zich aan bij strijd in Mali

Het noorden van Mali – bijna twee derde van het land – is sinds vorig jaar bezet door gewapende groepen van Al Qaeda in de Islamitische Maghreb (AQIM), de Beweging voor Eenheid en Jihad in West-Afrika (MUJWA) en Ansar Dine. Deze groepen terroriseren de bevolking en eisen een strikte handhaving van de islamitische wetgeving.

“Het Tsjadische leger is momenteel het beste leger in Afrika”, zegt een enthousiaste Boubacar Tidjani, een jonge Nigerese student internationale betrekkingen. “Ze weten wat oorlog is en zijn trots. Daar heb ik bewondering voor.”

De Tsjadische regering is van plan tweeduizend militairen te sturen om de Franse en Malinese troepen te ondersteunen. Er kunnen ook nog meer militairen bij komen van de Ecowas, de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten.

Fanatici

Door de deelname van de troepen uit Tsjaad neemt de hoop toe dat er snel een einde komt aan de crisis in Mali. De reputatie van de Tsjadische militairen snelt hen vooruit. “Als de islamisten in het noorden fanatici zijn, zullen ze binnen een paar dagen anderen tegenkomen die nog gekker zijn”, zei een van de Tsjadische militairen maandag op Radio France International.

Het Tsjadische leger is gewend aan een woestijnklimaat en wist talloze interne opstanden te onderdrukken in een omgeving die sterk lijkt op die in Noord-Mali. Tsjaad voerde tussen 1983 en 1987 ook een grensoorlog met Libië en won die. In totaal telt het leger dertigduizend militairen, die geregeld werden ingezet bij opstanden in buurlanden. De meest recente interventie was in december 2012 in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Daar hielpen ze de regering tegen oprukkende rebellen.

De Tsjadische troepen kunnen eventueel ook luchtsteun bieden, met zes Sukhoi-bommenwerpers en diverse aanvalshelikopters.

Boko Haram

Tijdens een persconferentie op 19 januari in Niamey door de maatschappelijke organisatie Alternative Niger, over de regionale consequenties van de militaire interventie in Noord-Mali, werd de mogelijkheid geopperd een tweede front te openen in Noord-Niger. Zo zouden terroristische groepen die door het Franse en Malinese leger worden opgejaagd, in de val kunnen lopen.

Noord-Mali en Noord-Niger grenzen aan elkaar. Olivier de Sardan, een van de sprekers tijdens de persconferentie en onderzoeker bij het Laboratoire d’Etudes et de Recherche sur les Dynamiques Sociales et le Développement Local (Lasdel), zei dat dat “het risico vergroot dat het volgende land na Mali op de lijst van narco-terroristen Niger is.”

Het leger van Niger heeft niet de reputatie of effectiviteit van het Tsjadische leger. Ondanks het feit dat het frequent betrokken was bij het terugdringen van strijders van Aqim en MUJWA over de grens met Mali, verwacht Niger maar vijfhonderd militairen te leveren voor Afisma, de Afrikaanse missie in Mali.

De inzet van militairen uit Tsjaad roept ook zorgen op. De eerste heeft te maken met beschuldigingen van misbruik van burgers door het leger. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) heeft bewijzen verzameld over mensenrechtenschendingen tijdens de Tsjadische interventie in de Centraal-Afrikaanse Republiek in 2008.

Een ander mogelijk probleem zijn gevolgen voor Tsjaad zelf. Politicoloog Helga Dickow van het Arnold Bergstraesser Instituut in Freiburg zei tegen radio Deutsche Welle dat Boko Haram de Tsjadische president Idriss Déby al indirect gedreigd heeft met de destabilisering van Tsjaad, als dat land troepen naar Mali stuurt. Boko Haram is een terroristische islamitische groep in het noorden van Nigeria die banden heeft met AQIM.