Gevaarlijke job: academicus in Irak

Van 9 tot 11 maart organiseren BRussels Tribunal, de Universiteit Gent en partners een driedaagse conferentie over de hachelijke situatie van Iraakse academici anno 2011. Volgens Dirk Adriaensens van Brussels Tribunal gaat het om een onderbelicht en zwaar onderschat probleem. Academici uit Irak komen getuigen over de nog steeds gevaarlijke positie waarin ze zich bevinden en over de strategie van cultural cleansing, het vernietigen van cultuur, nationaal en historisch erfgoed.

De conclusie in het Unesco-rapport Onderwijs onder vuur 2010-Irak luidt dat –ondanks de verbetering van de algemene veiligheid in Irak– de situatie voor scholen, studenten, docenten en academici nog altijd gevaarlijk is. ‘De aanvallen op de intellectuele elite zijn zelfs opnieuw aan het toenemen’, zegt Adriaensens. ‘In oktober 2010 was er al een stijging van bijna vijftig procent in het aantal vermoorde academici en journalisten tegenover 2009.’ In 2010 werden veertien academici vermoord, in 2009 waren er dat tien. En dat is maar een fractie van de werkelijke cijfers, legt Adriaensens uit. ‘We hebben een goede covering in Bagdad, maar steden als Kirkoek en zeker Mosul, een no-goarea, blijven blinde vlekken waar we slechts sporadisch berichten over ontvangen.’

Met de conferentie willen de organisatoren de beperkte kennis over Irak bijschaven en duidelijk maken dat het lang niet zo goed gaat als de Iraakse en betrokken buitenlandse overheden willen laten uitschijnen. ‘Vergeet niet dat er voor de periode 2009 tot 2011 tweehonderdtwintig miljoen euro is vrijgemaakt voor positieve pr-campagnes over Irak.’

BRussels Tribunal legt de verantwoordelijkheid voor de vernietiging van de Iraakse culturele en onderwijsinstituten –volgens hen een “systematische strategie” – volledig bij de VS. Wat dan de Amerikaanse baten zijn van het monddood maken van progressieve stemmen, toch potentiële bondgenoten in democratisering? ‘Academici en journalisten spelen een te belangrijke rol in informatieverstrekking. Zij bevinden zich ook aan de oppositiezijde van de pro-Amerikaanse premier al-Maliki’, antwoordt Adriaensens. En daarmee zijn academici dus potentiële stokers in de ogen van de Amerikanen, legt  hij uit. ‘Terwijl de Amerikanen alle baat hebben bij een bevriende overheid en bevolking die hun project steunt. Zonder die steun kunnen ze Irak niet verlaten. Het zijn de media en de academici die de collectieve geschiedenis en het nationaal gevoel –opzettelijk vernietigd bij de aanvang van de oorlog– opnieuw leven kunnen inblazen.’