Geweld tegen vrouwen houdt niet op in vluchtelingenkampen

In een geïmproviseerde tent in het vluchtelingenkamp in het zuiden van Guinee geeft Charlesetta Kollie, een Liberiaanse vluchteling, naailes aan een groep nieuwe leerlingen. Het Gender-Based Violence programma is opgezet om vluchtelingen te helpen bij het verwerken van oorlogstrauma’s door ze een vak te leren. Het budget van ongeveer 50.000 dollar komt grotendeels van het VN-kinderfonds Unicef.

De Liberiaanse Yassah Sakie is een van de leerlingen. Zij werd gevangen genomen door regeringssoldaten die dachten dat ze de vrouw van een Krahn was (de etnische groepering van Samuel Doe, de voormalige Liberiaanse dictator die in 1990 werd geëxecuteerd door rebellenleider Prince Johnson). “Ze hebben me verkracht en achtergelaten in de struiken. Maar ik heb mijn leven weer opgepakt. Ik heb nu weer hoop, omdat ik iets leer waardoor ik straks weer voor mezelf en mijn drie kinderen kan zorgen”, zegt ze.

Desondanks lopen de vrouwen de vluchtelingenkampen het risico opnieuw traumatische ervaringen op te doen. Fatoumata Diariou Tounkara, persvoorlichter van het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) in Guinee, zegt dat geweld en verkrachting ook in het vluchtelingen kamp voorkomen. “Tussen januari en maart van dit jaar zijn 391 gevallen van geweld tegen vrouwen gemeld. In achttien gevallen ging het om verkrachting,” zegt Tounkara.

“We leggen dossiers aan van die gevallen en soms lukt het om de daders veroordeeld te krijgen,” zegt Marie-Aimee Marita, begeleidster van het Gender-Based Violence programma. In de achttien verkrachtingsgevallen had de werkwijze succes. Vluchtelingen die schuldig bevonden worden aan verkrachting, worden veroordeeld en moeten hun straf uitzitten in Guinee.

Onder de 80.000 vluchtelingen in Laine bevinden zich meer dan 32.000 Liberianen. Toen de oorlog tussen Liberia en Sierra Leone het hevigst woedde, ving de UNHCR meer dan 600.000 vluchtelingen op in het verarmde Guinee. Van de vluchtelingen uit Sierra Leone is inmiddels vier vijfde gerepatrieerd.

Volgens hoge commissaris voor de vluchtelingen Ruud Lubbers, die Guinee eind april bezocht, moeten ook de Liberiaanse vluchtelingen zich gaan voorbereiden op terugkeer. “Maar er moet nog wat voorwerk verricht worden in Liberia. Dat kost tijd en het betekent dat de repatriëring niet zal beginnen voor januari 2005,” aldus Lubbers. (JS/ADR)