Guatemala raakt niet uit de armoedecirkel

Samen met andere landen in de wereld beloofden de autoriteiten in het verarmde Centraal-Amerikaanse land in 2000 om het aantal mensen dat in extreme armoede leeft, voor 2015 te halveren ten opzichte van het niveau in 1990.

In 1989 leefde 20 procent van de Guatemalteken in extreme armoede. Aan het begin van deze eeuw leek de doelstelling nog binnen bereik. In 2000 was de absolute armoede verminderd tot 16 procent van de bevolking, die momenteel 13 miljoen mensen telt.
 
In 2004 was de extreme armoede echter weer gestegen tot een hoger niveau dan in 1989: 21,5 procent, volgens het laatste rapport van het Secretariaat voor Planning en Programmering uit 2006. Door de effecten van de economische crisis, die in 2008 uitbrak in de Verenigde Staten en wereldwijd gevolgen had, werd de situatie daarna niet veel beter.

Inheemsen

In een rapport uit 2009 van het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) blijkt dat totale bedrag dat Guatemalaanse migranten naar huis sturen, is gedaald. Ook steeg de werkloosheid en het aantal Guatemalteken dat de Verenigde Staten werd uitgezet. Als gevolg daarvan, zegt het VN-programma, kwamen er 850.000 armen bij en 733.000 extreem armen.

De inheemse bevolking heeft het het zwaarst te verduren. Hoewel officieel 40 procent van de bevolking inheems is, schatten internationale organisaties en onderzoekers het aantal inheemsen op ongeveer 60 procent van de bevolking.

UNDP-consultant Gustavo Arriola verwacht dat Guatemala de armoededoelstelling niet gaat halen, gezien de “economische schok” van de crisis en de structurele problemen van het land, zoals de enorme kloof tussen arm en rijk.
 
“De extreme armoede schommelt tussen 15 en 20 procent. We zitten nu waarschijnlijk zeer dicht bij het startpunt van 1990”, zegt hij. Het jaar 1990 is het uitgangspunt voor de Millenniumdoelstellingen, maar Guatemala gaat uit van de cijfers uit 1989.

El Salvador

In tegenstelling tot Guatemala haalde buurland El Salvador de armoededoelstelling al in 2007. De extreme armoede werd teruggebracht van 28 procent in 1991 tot 11 procent. In Panama, een ander Centraal-Amerikaans land, daalde de extreme armoede naar 12,6 procent. Daarmee gaat het cijfer in de richting van de 9 procent die voor 2015 gehaald zou moeten worden, stelt het UNDP-rapport.

Behalve het reduceren van de armoede, richten de Millenniumdoelen zich op het halveren van de honger, wereldwijd basisonderwijs voor iedereen, bevorderen van gendergelijkheid en verbetering van de positie van vrouwen, reductie van kinder- en moedersterfte, de bestrijding van hiv, aids, malaria en andere ziekten, een duurzaam milieubeleid en de ontwikkeling van een goede (economische) samenwerking tussen Noord en Zuid.