Guayana op rand van rassenoorlog

Zowat de helft van de Guyanese bevolking bestaat uit nakomelingen van
Indiase contractarbeiders die in de 19de eeuw door de Britse kolonisatoren
werden aangevoerd. De nazaten van de zwarte slaven die in de tijd daarvoor
het grootste deel van het werk op de plantages hadden verricht, maken één
derde van de bevolking uit, die verder bestaat uit indianen en nakomelingen
van Europese en Chinese immigranten. In de jaren 60 maakten rassenrellen
tussen de twee grootste bevolkingsgroepen meer dan 150 doden; duizenden
inwoners emigreerden naar de VS en Groot-Brittannië. De laatste jaren zorgt
de machtsdeling tussen Indiase en zwarte Guyanezen opnieuw voor veel
problemen.

Zo erg als nu is het nooit geweest, zegt taxichauffeur Devon Harris. Hij
haalt zijn taxi alleen nog overdag van stal - in het donker is volgens hem
het risico om overvallen te worden te groot. Hij kan dan bovendien ook last
krijgen met de politie die zich afvraagt wat een autobestuurder die zo laat
nog onderweg is, in het schild voert. Ik ga ‘s avonds zelfs geen biertje
meer drinken, zegt Harris, een vader van twee.

Zaterdag nog werden in een dorp aan de kust een zakenman en zijn vrouw
vermoord door zes gewapende rovers die in commandostijl optraden. Beide
slachtoffers waren van Indiase afkomst en hadden hun belagers alles gegeven
waar ze om vroegen. Volgens de omwonenden moet de dubbele moord als een
vergeldingsactie worden gezien. Eén dag eerder had een speciale
politie-eenheid een zwarte man doodgeschoten die volgens hen in het bezit
was van een AK-47 en behoorde tot een gezochte dievenbende. Maar de
schietgrage politie-eenheid in kwestie heeft al veel kritiek gekregen van
mensenrechtenorganisaties, oppositiepartijen en zelfs uit de VS omwille van
haar brutale en partijdige optreden. Zes weken geleden had dezelfde eenheid
nog een andere zwarte medeburger neergekogeld. Uit het onderzoek nadien
bleek dat het slachtoffer in tegenstelling tot wat de politie eerst had
gezegd, geen wapen had gebruikt.

Ik begin stilaan het gevoel te krijgen dat ik hier weg moet, zegt Royston
Singh, een kleermaker uit Georgetown. Guyana is niet leuk meer.

Premier Samuel Hinds lijkt radeloos. Hij zegt dat de overheid nadenkt over
maatregelen die moeten verhinderen dat de situatie uit de hand loopt, en
heeft ook aangekondigd dat de inspanningen verdubbeld worden om een bende
van vijf zware jongens te arresteren die in februari uit de gevangenis zijn
ontsnapt en misschien verantwoordelijk zijn voor een deel van de talrijke
misdaden die sindsdien in de hoofdstad en de kuststreek zijn gepleegd. Maar
de vier doden en talrijke gewonden die de voorbije twee maanden te betreuren
waren bij allerlei gewelddadige confrontaties, zouden evengoed in verband
kunnen staan met een conflict dat is losgebarsten tussen grote drugsbendes
in het land.

Veel Guyanezen van Indiase afkomst zeggen dat de regering van president
Bharrat Jagdeo die vorig jaar na controversiële verkiezingen aan de macht
kwam, geen ruggengraat heeft en niet kan instaan voor hun bescherming. Maar
zwarte burgers beschuldigen de regering en de Indiase zakenwereld ervan dat
ze de een doodseskader de politie hebben binnengeloodst dat het speciaal
gemunt lijkt te hebben op zwarte Guyanezen. De bewoners van de zwarte wijken
staan wantrouwig tegenover de politie sinds die hen vorig jaar tijdens de
rellen na de verkiezingen zwaar met traangas heeft bestookt.