Haïtiaanse spaarders vrezen voor hun centen

De Haïtiaanse president Jean-Bertrand Aristide verzekerde het volk in een
toespraak dat de maatregel nooit zal worden uitgevoerd. In bankierskringen
was evenwel te horen dat hooggeplaatste regeringsambtenaren de dollars op
Haïtiaanse rekeningen in beslag willen nemen en de spaarders vergoeden in de
nationale munt aan een koers die slechts de helft van de waarde in dollar
vertegenwoordigt. Het geld moet dienen om achterstallige lenen af te
betalen zodat het IMF met vers geld over de brug komt, verzekerde de
anonieme bron.

De achterstallige schuld van Haïti bedroeg in juni 2002 43,9 miljoen dollar,
de totale schuld loopt op tot 1,2 miljard dollar. Intussen is de
importreserve van het land in een jaar tijd geslonken van 113 miljoen dollar
tot 50 miljoen dollar. Voor de regering wordt de verleiding dan ook erg
groot de hand te leggen op de naar schatting 457 miljoen dollar die volgens
schattingen van de centrale bank op Haïtiaanse rekeningen staan.

De dreiging is vooral een zorg voor de Haïtiaanse middenklasse. Grote
ondernemingen hebben hun geld veilig in het buitenland ondergebracht. De
paniek onder de spaarders twee weken geleden veroorzaakte een devaluatie van
de lokale munt, de gourde. De koers van de dollar steeg van 28,5 tot 32,75
gourde. De prijzen van levensmiddelen swingen intussen de pan uit.
Winkeliers hebben het al opgegeven om de prijzen aan te duiden, omdat ze zo
snel weer achterhaald zijn.

De bankpaniek in Haïti is het resultaat van het rampzalige economische
beleid in de afgelopen twee jaren, zo meent Kesner Pharel, een prominente
Haïtiaanse econoom en onderzoeker aan de universiteit van Harvard. De
overheid is veel geld blijven uitgeven hoewel de financiële steun uit het
buitenland is verminderd. Het begrotingstekort is nog nooit zo groot
geweest. In het boekjaar 2001-2002 bedroeg het meer dan twee miljard gourde,
in 2002-2003 zal de grens van drie miljard worden overschreden. Ook de
nationale bank gaat volgens Pharel niet vrijuit, omdat die geld de regering
is blijven voorschieten. De bank moet een einde maken aan deze aderlating
en niet langer onvoorwaardelijk overheidsuitgaven blijven financieren.

De econoom ziet de toekomst somber in. Met een reserve van minder dan 50
miljoen dollar kan de regering zich niet langer verdedigen tegen aanvallen
van speculanten. Ook wanneer de Verenigde Staten Irak aanvallen en de
olieprijs de hoogte ingaat, is Haïti bijzonder kwetsbaar. De bankcrisis is
verder niet erg bevorderlijk om buitenlandse investeerders aan te trekken,
wat de armoede in het armste Amerikaanse land enkel nog kan doen vergroten.

Ives Marie Chanel