"Handen omhoog, dit is een hypotheek"

Ongeveer 550.000 gezinnen raakten in 2006 hun huis kwijt en nog eens een miljoen huiseigenaars is in de loop van de volgende twee jaar hetzelfde lot beschoren, blijkt uit cijfers van de Mortage Bankers Association, de nationale organisatie van hypotheekverstrekkers. Het aantal onteigeningen stijgt het snelst in California, Florida, Michigan, Ohio en Georgia.
De crisis is het gevolg van de immobiliënboom van de afgelopen jaren en de agressieve technieken waarmee kredietverstrekkers ook weinig bemiddelde gezinnen ertoe hebben aangezet om toch maar eigenaar te worden van hun huis. Dat gebeurde door hen riskante leningen te verkopen waarbij de bank, in geval van afbetalingsproblemen, gemakkelijk naar de rechter kan stappen en beslag laten leggen op het huis.
De centrale banken van de VS, Japan en de EU maken zich vooral zorgen om de impact van de crisis op de liquiditeit op de internationale markten. De regeringen van de getroffen VS-staten liggen vooral waker van de gevolgen voor de lokale economie. Ze willen ten allen prijze vermijden dat de hypotheekcrisis schade toebrengt aan de “echte economie”: de werkgelegenheid en de consumptie.
Minstens 20 VS-staten hebben al maatregelen genomen om bedreigde gezinnen financieel uit de nood te helpen en de verstrekking van risicokredieten strenger te reguleren. De staat Minnesota is bijvoorbeeld begonnen met het opkopen van in beslag genomen huizen om ze aan voordelige voorwaarden door te verkopen aan mensen met een laag inkomen. Zes andere staten gaan problematische leningen herfinancieren met de uitgifte van obligaties en federale kredieten.
Verder worden wetsvoorstellen overwogen om de banken aansprakelijk te maken wanneer ze mensen een lening laten afsluiten die ze niet kunnen terugbetalen. Het in San Francisco gebaseerde Greenlining Institute, dat de participatie van minderheden en kansarmen in het politieke leven wil verbeteren, vindt dat de grote banken een fonds van 10 miljard dollar moeten oprichten om de schulden te herschikken.
Door de hypotheekcrisis gingen sinds december al 15 aanbieders van risicohypotheken failliet. De zakenbank Lehman Brothers maakte verleden week woensdag bekend dat het zijn hypotheekbedrijf BNC Morgage sluit. 1.200 mensen verliezen daarbij hun baan.
John Kiff en Paul Mills, twee specialisten van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), vinden dat de overheid beter de consumenten dan de aanbieders van de kredieten uit de nood kan helpen. Tegelijk waarschuwen ze voor het herschikken van probleemhypotheken met belastingsgeld. “Dat verhoogt het risico op speculatief en frauduleus gedrag, waarvoor de belastingbetaler moet opdraaien”, schrijven de experts in een rapport dat vorige week donderdag verscheen.
Een ander idee dat opgang maakt is een moratorium op inbeslagnames door de banken en de opschorting van alle openbare verkopen. Dean Baker, researchdirecteur bij het Centre for Economic and Policy Research, stelt dan weer voor gezinnen met betalingsmoeilijkheden voor onbepaalde tijd in hun huis te laten wonen, zolang ze een huurprijs kunnen betalen die conform is met de markt.