Haperende integratie maoïstische rebellen tijdbom onder Nepalees vredesproces

Het Nepalese leger heeft het niet begrepen op de “politiek geïndoctrineerde” strijders met wie het tien jaar lang in een verbitterd oorlog was verwikkeld. De politieke partijen in Nepal raken het ook niet eens over de zaak. Zowat 20.000 voormalige maoïstische rebellen leven daardoor nog altijd in zeven grote en 21 kleinere kampen, onder toezicht van de VN.

Hoogspanning

De kwestie dreigt tot een gevaarlijk conflict te leiden tussen de door de maoïsten gedomineerde regering en het leger. Dit weekend waarschuwde legercommandant Roomangud Katawal dat de Nepalese strijdkrachten “geen vaandeldragers worden voor een partij”. Het leger maakt ook aanstalten met een nieuwe rekruteringscampagne te beginnen, al gaat het daarmee in tegen de orders van het ministerie van Defensie.
De maoïstische Premier Pushpa Kamal Dahal antwoordde prompt dat als het leger de opname van rebellen blijft weigeren, er een parallelle rekruteringscampagne komt bij het rebellenleger, waarvan hij nog altijd de leider is. Het Nepali Congress (NC), de grootste oppositiepartij, heeft dan weer met massale protesten gedreigd als de regering Katawal aan de kant zet.
Het vredesakkoord dat de rebellen en de politieke partijen in Nepal op 25 juni 2007 ondertekenden, geeft de maoïstische strijders de keuze zich aan te sluiten bij de Nepalese veiligheidsdiensten of een burgerbestaan te beginnen, met de nodige financiële steun. Om de versmelting tussen het rebellenleger en de reguliere strijdkrachten in goede banen te leiden, schrijft de overgangsgrondwet de vorming van een speciaal comité voor. Eind oktober zetten de regerende partijen - de maoïstische CPN-M, de marxistisch-leninistische CN-UML en het MJF uit Zuid-Nepal - dat orgaan op.
Maar de invloedrijke oppositiepartij NC, die er een zetel in kreeg, blijft dwars liggen. Ze wil een betere vertegenwoordiging in het comité en ook afspraken over wat het orgaan precies zal doen. Volgens de maoïsten wil de NC gewoon geen rebellen in het leger zien. De leider van de NC, Sushil Koirala, verklaarde al dat het vredesakkoord het over de opname van rebellen in de veiligheidsdiensten heeft, maar niet specifiek in het leger.

Tot dat probleem is opgelost, is een vredesproces niet afgerond.

VN willen opschieten

De Verenigde Naties, die toezien op de vrede in Nepal, vinden dat er spoedig een oplossing moet komen. “De integratie van voormalige opstandelingen is een belangrijke uitdaging aan het eind van elk conflict”, zegt Ian Martin, het hoofd van de VN-missie voor Nepal. “Tot dat probleem is opgelost, is een vredesproces niet afgerond.” Volgens Martin gaan nieuwe rekruteringen door het Nepalees leger of door het rebellenleger in tegen het vredesakkoord. De VN waarschuwen dat ze niet eeuwig kunnen toekijken op het vredesproces.