De keurmerken voor ecologische en sociaal verantwoorde jeansbroeken lijden aan dezelfde ziekten als die in andere sectoren. Een keurmerk kan de nobelste criteria nastreven, maar zolang er geen onafhankelijke controle is, is er geen zekerheid over de toepassing van die criteria. De criteria willen dus nog wel eens verschillen, en de jeans die op zowel milieu- als sociaal gebied een topscore krijgt, bestaat nog niet. Het lijkt voorlopig kiezen tussen beide. Gevraagd naar welke jeans volgens NBV het best scoort op milieucriteria, is het antwoord: de jeans die voor honderd procent uit hennep bestaat. ‘Maar ook jeans van biokatoen en bamboe zijn goede groene alternatieven’, aldus Simone Heinen van NBV.
Binnen de categorie katoenen jeans scoren de jeansbroeken die het EKO Sustainable Textile keurmerk dragen het best, zegt NBV. Het Biogarantiekeurmerk komt als op één na beste uit de bus, maar heeft minder strenge criteria voor het productieproces en legt bijvoorbeeld geen criteria op voor de accessoires.’
De sociaal verantwoordste jeans is die met het keurmerk van Max Havelaar, nog weinig te vinden op de markt. Max Havelaar scoort het best vanwege de eerlijke handelsprincipes: katoenboeren krijgen een eerlijke prijs, er vloeit geld naar de samenlevingsopbouw in de productielanden, en de hele productieketen krijgt IAO-richtlijnen opgelegd. Ook kledingproducenten die lid zijn van de Fair Wear Foundation werken volgens eerlijke handelscriteria, met oog voor goede arbeidsomstandigheden. Jammer genoeg moet je als consument dan eerst gaan speuren welke kledingproducenten aangesloten zijn, want dat wordt op het etiket niet vermeld.
Grote merken als Levi’s en G-Star of kledinggiganten als H&M en C&A bieden intussen ook hun eigen ecojeans aan, maar het blijft een marginaal verschijnsel. De Levi’s Ecojeans bijvoorbeeld is in weinig winkels terug te vinden. Het grootste knelpunt blijft echter dat de grote spelers eigen gedragscodes hanteren, waarop onafhankelijke controle ontbreekt.