Het dilemma van de Irakese vluchtelingen

Uit een onderzoek door de vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) blijkt dat het merendeel van de teruggekeerde vluchtelingen in Irak spijt heeft van zijn beslissing terug te keren en het liefst zo snel mogelijk opnieuw wil vertrekken.

Steeds meer Irakese vluchtelingen en interne vluchtelingen keren de laatste jaren terug naar hun land of regio van herkomst. Van de meer dan 2 miljoen mensen die sinds het begin van de oorlog op de vlucht gingen, keerden, volgens cijfers van de VN, zowat 100000 mensen terug na het einde van de oorlog. Daarbij komen ook nog eens meer dan 300000 interne vluchtelingen.

Een peiling van de UNHCR bij een representatief aantal teruggekeerde vluchtelingen toont aan dat de meerderheid spijt heeft van deze beslissing door de onveiligheid, economische problemen en een gebrek aan publieke diensten in Irak. Een derde van de ondervraagden zou overwegen om asiel aan te vragen in een van hun buurlanden. De cijfers impliceren bovendien dat er nog steeds meer dan twee miljoen mensen zijn die een leven als vluchteling verkiezen boven een terugkeer naar hun vaderland, en ook dat heeft natuurlijk zijn redenen.

Eindelijk terug naar huis?

De UNHCR moedigt naar eigen zeggen terugkeren naar Irak nog steeds niet aan omdat de situatie niet stabiel genoeg is, zowel economisch als op vlak van veiligheid. Mensen die willen terugkeren worden echter geholpen met transport en leningen die hun kunnen helpen hun leven opnieuw op te bouwen.

De meeste vluchtelingen die terugkeren doen dat uit financiële noodzaak: ze vinden geen werk, kunnen het leven als asielzoeker niet meer betalen, vinden hun statuut van ‘vluchteling’ vernederend of ze kunnen of willen niet blijven waar ze waren. ‘Het leven was beter in Syrië, maar daar kan ik niet werken’, getuigde een Irakese man die in 2006 naar Syrië vluchtte en later terugkeerde in de New York Times. ‘Jordanië was hetzelfde, Turkije was hetzelfde. En het was duur om er te leven. Daarom moest ik terugkomen. Maar ons land is ons land niet’

‘Ik wil niet dat mijn volk wordt zoals de Palestijnen en het recht om terug te keren en het recht op onze huizen verliezen zodat we later de rechten op ons land moeten vragen.’ Zei Um Mustafa, citeert de Global Post een Irakese vrouw in Syrië die daarmee nog een reden om terug te keren verwoord.

Opnieuw op de vlucht?

De meerderheid van de mensen die meewerkten aan het VN onderzoek (80%) gaf aan dat ze niet naar hun vroegere verblijfplaats gingen. Onveiligheid of angst voor vervolgingen zijn hier de voornaamste redenen, maar ook de economische situatie en werkgelegenheid spelen een rol. Deze voormalige vluchtelingen leven vaak bij familie, soms bij vrienden, 87 procent van hen verdient naar eigen zeggen te weinig om lang met hun familie te kunnen overleven in Irak.

De zwakke financiële situatie van de meeste betrokkenen en het feit dat ze elders ook weinig kansen en mogelijkheden hebben is een belangrijke reden waarom velen niet opnieuw vertrekken. Toch zijn er ook heel wat mensen die de stap wel zetten en zo samen met recentere Christelijke vluchtelingen een nieuwe exodus in gang zetten. Deze mensen lopen een groot risico. Weldra maken ze misschien deel uit van een groep mensen zonder land, die zowel hun thuis als het buitenland ontvluchten.

De situatie in Irak heeft niet alleen gevolgen voor Irak en de Irakezen zelf, ook de buurlanden, met name Syrië dat een (tijdelijke) opvang biedt aan zo’n 1.2 miljoen Irakezen, worden getroffen door enorme werkloosheid. Deze is het gevolg van een zwak beleid, beperkte buitenlandse investeringen, weinig praktijkgerichte opleidingen en veel bureaucratische obstakels, schrijft de Israëlische krant Haaretz, maar ook de vele Irakese vluchtelingen zetten de Syrische economie onder druk. Hoewel ze in theorie als vluchteling niet mogen werken, veroveren ze langzaam maar zeker een (slechtbetaald) plaatsje op de Syrische arbeidsmarkt.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.