Het jaar van de lege sokkels

‘Fukushima betekent de doodsteek van de atoomenergie’ (18 maart)

25 jaar na Tsjernobyl viel kernenergie als veilige energiebron op 12 maart in het Japanse Fukushima definitief van haar voetstuk. Duitsland trok als enige zijn conclusies en besloot al zijn kerncentrales uit te faseren.

Maar de rest van de wereld blijft verbazend genoeg bereid om elke kwarteeuw tienduizenden mensen aan ongecontroleerde en hoge stralingsdosissen bloot te stellen en gedwongen te verhuizen en bovendien een gebied met de oppervlakte van een gemiddelde Vlaamse provincie gewoon op te geven als een soort van vaste kost op onze mondiale energiefactuur. Getuige Vietnam wil acht kerncentrales tegen 2031 (23 maart), India begint aan 25ste kernreactor (18 juli) en Argentinië wil nog meer kernenergie (5 september)

Professor Rik Coolsaet: ‘De dood van Bin Laden verandert niets’ (2 mei)
Onbehagen regeert in Libië na de dood van Khadaffi (30 oktober)

De reus op lemen voeten genaamd Internationaal Strafhof in Den Haag viel door zijn ineffectiviteit in 2011 nog wat verder van zijn voetstuk (en kreeg hiervoor zelfs een dreigbrief in de bus). Zou de ineffectiviteit van het Hof er de oorzaak van zijn dat het berechten van dictators en terroristenleiders dan maar in eigen handen wordt genomen? Bin Laden en Khadaffi vielen van hun sokkel en werden in een beweging meteen een kopje kleiner gemaakt, respectievelijk door een Amerikaanse elite-eenheid en door een zootje ongeregelde Libische rebellen.

Los nog van de juridische en ethische bezwaren tegen dergelijke standrechtelijke executies, zijn noch de wereldwijde strijd tegen terrorisme noch de situatie in Libië met de dood van bin Laden en Khadaffi er op vooruit gegaan. Bovendien hadden de Amerikanen volgens mij nog veel van de onderduiktechnieken van bin Laden kunnen opsteken en hadden de Libiërs met een levende Khadaffi achter tralies even goed (of zelfs beter) hun gram kunnen halen voor de jarenlange onderdrukking.

Droogte in Afrika al jaar voorspeld (15 juli)

Een vettaks in het Westen zou wel eens minder kunnen opbrengen dan verwacht.

Wie niet van zijn voetstuk viel in 2011, maar er in tegendeel met volle overtuiging terug op ging staan was het clichébeeld van de hongerende Afrikaanse kindjes, met de hongersnood in de Hoorn van Afrika. Een nieuwe hongersnood voor 2012 heeft zich intussen al aangekondigd, ditmaal in de Sahel. De problemen zijn gekend, maar oplossingen blijken anno 2011 nog steeds niet binnen handbereik.

Misschien zet Broederlijk Delen op dit vlak wel de juiste toon: ‘Minder vlees eten is nieuwe vorm van solidariteit’ (30 maart). In het verlengde daarvan kan, naast de Tobintaks, misschien nog een nieuw idee aan de categorie In Het Huidige Systeem Niet Haalbare Wereldverbeterende Voorstellen worden toegevoegd: een vettaks voor het Westen, waarvan de opbrengst integraal naar landbouw- en voedselprogramma’s in Afrika en andere door honger getroffen streken moet vloeien. Gezondere voeding in het Westen, minder honger in het Zuiden: een perfect voorbeeld van een win-win.

Help de rijken (26 oktober)

Maar een vettaks in het Westen zou wel eens minder kunnen opbrengen dan verwacht. In Europa en de VS lijkt het vet immers van de soep. Een levensbedreigende crisis voor de euro en een historische ratingverlaging voor de VS illustreren hoe ook deze twee monumenten van hun sokkel tuimelden in 2011. Europa kijkt zelfs naar landen in het zuiden voor hulp om uit de crisis te geraken.

Traangas en politieknuppel veegden in 2011 ook Westerse straten en pleinen schoon. De gewelddadige rellen in Engeland, Occupy Wall Street en de Spaanse indignados zouden wel eens de voorbode kunnen zijn van wat ons ook te wachten staat. Met een nieuwbakken besparingsregering in het zadel, waarvan de eerste maatregelen al in zicht of zelfs al voelbaar zijn, met een Europa gebrand op austeriteit, met een op de loer liggende economische recessie en met de nog steeds niet aangepakte vergrijzing zou de drempel voor veel Belgen en westerlingen om de straat op te trekken wel eens heel wat kleiner kunnen worden. Van een voetstuk vallen doet immers pijn.