Historisch maritiem akkoord tussen China en Zuid-Korea

Zwaar vervuilde Gele Zee

Vooral de laatste twintig jaar zorgt overbevissing in de Gele Zee voor problemen. Samen met de economische ontwikkeling ontstonden in deze regio heel wat belangrijke kuststeden, sommige daarvan zijn uitgegroeid tot miljoenensteden. De bevolkingsdichtheid is dus enorm en dat heeft kwalijke gevolgen. Verschillende vissoorten zijn nu al permanent verdwenen en het aanhoudende lozen van sterk vervuild rioolwater in zee maakt de situatie alleen maar erger.

Het akkoord tussen China en Zuid-Korea kwam er met de steun van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) en de Global Environment Facility (GEF). Met deze overeenkomst engageren de landen zich om onder andere overbevissing en vervuiling tegen te gaan.

Het akkoord houdt in dat de landen, in samenwerking met organisaties uit het maatschappelijk middenveld, enkele doelstellingen zullen proberen te realiseren. Het vissen in de regio moet tegen 2020 met één derde zijn afgenomen, daarom zal vissen in bepaalde gebieden van de Gele Zee helemaal verboden worden. Daarnaast zal het visbestand nauwkeurig worden opgevolgd. Verder beloven beide landen om het gebruik van vervuilende meststoffen elk jaar met vijf procent te reduceren.

Territoriale claims

Zulke initiatieven zijn uitermate belangrijk maar niet evident. De oceanen rond China zijn namelijk het middelpunt van territoriale claims. Zolang die geschillen niet opgelost zijn, is de kans klein dat ook deze wateren de bescherming krijgen die ze nodig hebben. Vis is immers van essentieel belang in Azië. Twee derde van alles wat uit zee wordt gehaald wordt door Aziaten geconsumeerd.

Het meest geclaimde gebied is de Zuid-Chinese Zee. Zes landen (China, Vietnam, Filipijnen, Taiwan, Brunei en Maleisië) maken aanspraak op delen van deze zone en zijn verwikkeld in een geopolitiek spel. De Zuid-Chinese Zee bevat niet alleen voedselrijkdommen maar is ook een bron van olie, gas en mineralen. Onder andere de Spratley-eilandengroep wordt door alle zes landen geheel of gedeeltelijk opgeëist.

Op dit moment lopen vooral de gemoederen tussen Vietnam en China hoog op. Vorige maand beschuldigde Vietnam China ervan de kabels van een schip te hebben doorgesneden. China antwoordde hierop dat het Vietnamese schip zich in haar Exclusieve Economische Zone (EEZ) bevond. Volgens Reuters protesteerden afgelopen zondag nog driehonderd Vietnamezen tegen de manier waarop China omgaat met de zeegrenzen.

Exclusieve Economische Zones werden ooit ontworpen door de VN. Deze gebieden kunnen tot tweehonderd zeemijl (370 km) ver reiken, gemeten vanaf de kustlijn van een land. Binnen een EEZ bezit dat land de rechten op alle natuurlijke rijkdommen. Andere landen mogen echter wel steeds gebruik maken van de vaarroutes en hebben toestemming om pijpleidingen en kabels aan te leggen.

Tussen landen blijft er - ondanks het in 1982 opgestelde VN-Zeerechtverdrag (UNCLOS) - veel onenigheid bestaan over de exacte afbakening van een EEZ. Onenigheid die in de weg staat van dringende maatregelen die het maritieme milieu moeten veiligstellen.