Hiv-kinderen vallen uit de boot

De helft van de kinderen sterft voor de tweede verjaardag en driekwart haalt het vijfde levensjaar niet, blijkt uit de laatste cijfers van de Verenigde Naties.
Tijdens een recente paneldiscussie over kinderen met hiv ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van de Conventie inzake de Rechten van het Kind, benadrukten activisten en gezondheidsexperts de noodzaak van betere zorg.
Het vierde Stocktaking Report on Children with Aids van Unicef, dat vandaag (maandag), uitkomt, signaleert wel dat vooruitgang is geboekt in de strijd tegen aids. Zo krijgt 45 procent van de moeders met hiv tegenwoordig antiretrovirale medicijnen tijdens de zwangerschap. In 2004 was dat nog maar 10 procent.
Toch draagt 80 procent van de moeders in ontwikkelingslanden het virus over op het kind. In rijke landen is dat maar 1 tot 2 procent. Om doden voorkomen zijn enkele belangrijke en tegelijk eenvoudige stappen nodig, zoals diagnostische tests ter plaatse voor zuigelingen, vaker antiretrovirale medicijnen verstrekken aan zwangere vrouwen met hiv en meer inspanningen van farmaceutische bedrijven en overheden om goede behandeling voor kinderen en zuigelingen te vinden.

Betaalbaar

“Er bestaat pas een behandeling voor hiv sinds het midden van de jaren negentig, dus we hebben nog maar zo’n twaalf jaar ervaring”, zegt Shaffiq Essajee, directeur klinische operaties en adviseur kindergeneeskunde voor de Clinton Foundation, aan de vooravond van Wereldaidsdag (1 december).
“Volwassenen met hiv bleven in deze periode leven. Het immuunsysteem van kinderen reageert nog veel sneller en effectiever op antiretrovirale medicijnen. Zij kunnen met de juiste medicijnen lang leven. Het probleem is alleen dat er gebrek is aan betaalbare, kindvriendelijke medicijnen”, zegt Essajee.
In 2004 kostte de goedkoopste behandeling vierhonderd euro per kind per jaar. Twee jaar later waren die kosten gedaald tot veertig euro. Goedkope medicijnen zijn nodig, maar daarmee is het probleem niet al vanzelf opgelost. Er is behoefte aan snellere diagnose bij baby’s en betere testsystemen, legt Essajee uit. Bij kinderen die positief getest zijn, komt het vaak niet tot een behandeling.
“Ouders komen soms niet eens terug om de uitslag van de test te horen”, zegt Deborah Birx, directeur van Global Aids Programme van de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention. “Ze gaan één keer naar de kliniek. Vervolgens hebben ze geen geld voor een tweede buskaartje”, bevestigt pater Ed Philips, ceo en voorzitter van het Eastern Deanery Aids Relief Programme in Nairobi (Kenia).
De oplossing is een test die ter plekke kan worden afgenomen en waarbij op de uitslag gewacht kan worden, zegt hij.
De moeders moeten zich ook realiseren dat het belangrijk is dat zij zich laten testen. “Als we de moeders niet bereiken, bereiken we de kinderen ook niet”, zegt Birx.