Honderd miljoen Brazilianen bellen mobiel

De voorbij weken boden sommige telefoonmaatschappijen nieuwe klanten een gratis toestel aan. Vorig jaar werden in Brazilië gemiddeld een miljoen nieuwe mobieltjes per maand verkocht, maar door de kerstcampagne verdrievoudigde dat cijfer in december nog eens. Volgens een schatting van de overheid heeft daardoor nu al 53 procent van de Brazilianen een gsm.

Toen mobiele telefoons in 1990 op de markt kwamen in Brazilië, kostten ze nog een vermogen. De prijzen daalden gestaag, zeker toen in 1998 de telefoonmaatschappijen geprivatiseerd werden.

De vaste telefonie is door die groei helemaal in de schaduw gezet. De Braziliaanse babbelkousen moeten het al jaren stellen met ongeveer 40 miljoen vaste lijnen. Vaste toestellen zijn duur in Brazilië - een abonnement kost 15 euro per maand.

Voor arme Brazilianen werd telefoneren maar mogelijk door de invoering van mobieltjes en prepaid kaarten. Veel Braziliaanse gsm’s worden alleen gebruikt om binnenkomende oproepen te beantwoorden.

Voor veel kleine zelfstandigen die zich geen kantoor kunnen veroorloven, is een zaktelefoon een goede investering. “Ik verdien anderhalve keer meer sinds ik hem heb”, zegt elektricien en loodgieter Francisco Alves Dias. Vroeger zat hij op een vaste stek urenlang te wachten op klanten. Nu trekt hij door verschillende wijken van klant tot klant. Dooie momenten kent hij niet meer; “ik werk soms zelfs op zondag”.

Ook straatventers, taxichauffeurs, kappers en de leveranciers van allerlei andere diensten slaan munt uit een betere bereikbaarheid. Een voormalige poetsvrouw uit Sao Paulo die niet wil genoemd worden, organiseert nu ook verjaardagsfeestjes en heeft zelf mensen in dienst.

Mobieltjes dringen door in bevolkingsgroepen waarvoor telefoneren vroeger nooit was weggelegd. Braziliaanse ingenieurs hebben onder meer een systeem ontwikkeld dat tekstboodschappen omzet in gebarentaal voor doven. De technologie heet Rybená, ‘communicatie’ in een Braziliaanse indianentaal.

Rijke Brazilianen halen alle nieuwste snufjes in huis. Eind vorig jaar kon een Braziliaanse zakenman die op reis was in Duitsland een dief betrappen die in zijn huis binnendrong. Hij kreeg op zijn gsm een alarmsignaal, kon via het internet zien wat er aan de hand was en verwittigde meteen de politie. Brazilië begint dit jaar met digitale televisie. Experts verwachten dat dit voor een doorbraak zal zorgen voor mobieltjes waarop tv-uitzendingen kunnen ontvangen worden.