Hongkongers sceptisch over samenvoeging met Shenzhen

Na een van de heftigste campagnes sinds de aanhechting van de voormalige Britse kolonie bij China tien jaar geleden, heeft de pro-democratische Anson Chan gewonnen van haar rivaal Regina Ip in de strijd om een belangrijke gemeenteraadszetel.
De verkiezing werd gezien als stemming over de koers van de stad, die verdeeld is in een pro-Pekingkamp en een pro-democratiekamp. Chan wil dat de regering van de stad over vijf jaar volledig wordt gekozen door het volk in plaats van aangewezen door een commissie die grotendeels op de hand van Peking is.
Volgens sommige waarnemers heeft de verkiezing ook gevolgen voor de toekomst van Hongkong als internationale metropool.
Leiders van de stad Shenzhen – aan de overkant van de Parelrivier op het vasteland – pleiten voor een samenvoeging met Hong Kong, in tussenstappen tot aan 2020. De Chinese regering steunt het plan, evenals de staatsmedia. Hongkong zou veel harder kunnen groeien door de toegang tot zuid-China en de vrije doorstroom van goederen en talent over de grens. Ook voor milieu en transport kan grensoverstijgend beleid belangrijke verbeteringen brengen.
Tegenstanders vrezen dat de economische eenheid het officiële “een land, twee systemen”-beleid en daarmee de autonomie van Hongkong in gevaar kan brengen. Anson Chan behoorde tien jaar geleden al tot de tegenstanders van het idee, net als de meeste andere door de Britten opgeleide functionarissen.
Niet zo Donald Tsang, de hoogste bestuurder van Hongkong. Hij is een enthousiaste voorstander van het plan, omdat de stad volledig afhankelijk is geworden van het vasteland, met name de provincie Guangdong en de stad Shenzhen.
Volgens waarnemers moet er heel wat gebeuren om de publieke opinie voor het plan te winnen. “Hongkongers willen geen politieke samenvoeging zien”, zegt Joseph Cheng, politiek wetenschapper aan de Stadsuniversiteit van Hongkong. “Onze rechtsstaat en onze levensstijl zouden dan in gevaar kunnen komen.” De uitslag van de verkiezingen van zondag zei genoeg: “De mensen willen af van het beeld dat ze economische dieren zijn die niet geven om democratie.”
“We zijn op een bepaalde manier al samengevoegd”, zegt Michael DeGolyer van de Baptistenuniversiteit in Hong Kong. “De havens behoren al tot hetzelfde bedrijf.” Hoewel de meeste Hongkongers volgens hem pragmatisch naar het plan kijken, denkt hij niet dat mensen politieke veranderingen zullen accepteren.
Maar ondanks de verkiezingen van zondag winnen de pro-Pekingpartijen terrein, zegt Chinadeskundige Willy Lam. “Zelfs na de verkiezingen volgend jaar zullen de democraten de koers van de regering niet echt kunnen beïnvloeden. Ook niet de samenvoeging met Shenzhen.”