'Hulp werkt alleen onder goede omstandigheden'

‘Als we ook echt willen dat ontwikkelingswerk doet wat het moet doen, moeten we het belang van goed bestuur niet vergeten,’ aldus Wil Hout, professor Internationaal Politieke Economie en Bestuur aan het Instituut voor Sociale Studies (ISS) in Den Haag. Tijdens de prijsuitreiking voor ontwikkelingswerk, georganiseerd door de provincie Antwerpen, legt hij uit dat academisch onderzoek door het onbreken van Good Governance niet altijd de ruimte krijgt die het verdient.

Voor de zestiende keer reikte de provincie Antwerpen afgelopen vrijdag de prijs voor ontwikkelingssamenwerking uit. Zeven laureaten kregen een onderscheiding vanwege hun waardevolle onderzoek dat de wereldbevolking weer een stuk vooruit moet helpen. De prijs is bedoeld om de studie over het zuiden te bevorderen op economisch, politiek, sociaal, juridisch, cultureel en milieuvlak. Daarnaast ook op het gebied van de volksgezondheid en de menselijke en dierlijke geneeskunde.

Wereldwijde projecten

De zeven prijswinnaars hebben hun masteropleiding aan de universiteit van Antwerpen voltooid met het schrijven van scripties die wellicht voor meerdere doorbraken kunnen zorgen op het gebied van ontwikkelingswerk. Onderzoek naar de watervoorziening in Ethiopië, de sanitaire voorzieningen in Oezbekistan, een conflictanalyse van het geweld in Kenia, een studie naar nieuwe behandelmethoden tegen malaria bij vrouwen in Oost-Kameroen en een onderzoek naar de sociaal-economische impact van hiv/aids in Zuid-Afrika. Zomaar een paar voorbeelden van studies die een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van de levensstandaard van de inwoners van de betreffende landen. Er is echter een maar. Wil Hout legt uit waarom.

Goed bestuur essentieel

De Haagse professor constateert dat academisch onderzoek niet meteen voor een oplossing in de praktijk zorgt. Een van de redenen die hij noemt, is het ontbreken van goed bestuur in ontwikkelingslanden. 
Good Governance, letterlijk vertaald als goed bestuur, is breder dan alleen het regeringsbeleid. Het wordt vaak in een adem genoemd met ontwikkelingswerk, omdat veel donoren goed bestuur als voorwaarde stellen bij het doneren van hulp. Slecht bestuur wordt namelijk steeds vaker gezien als een van de hoofdoorzaken van al het slechte in onze samenleving. In de literatuur over ontwikkelingswerk wordt de term steeds meer gebruikt. Evenals in de media en in academische publicaties. Grote donoren en internationale, financiele organen richten hun beleid en hulp steeds meer op landen die hard bezig zijn met het verbeteren van hun bestuur in het land. Waarom? Omdat hulp alleen werkt onder goede omstandigheden en goed bestuur. Dit betekent dat kennis en hulp soms niet wordt geboden, omdat de situatie in het hulpbehoevende land niet voldoet aan de gevraagde voorwaarden. Het is dan zuur om te moeten constateren dat de kennis en hulp er wel is, maar dat het, terecht of onterecht, niet gebruikt wordt.’

Veel belangen

De Nederlander vertelt inzichtelijk welke actoren een rol kunnen spelen als het gaat om goed besturen. ‘De regering is niet het enige waar rekening mee gehouden moet worden. Tal van andere actoren spelen een rol bij een bestuurlijk goed functionerend land. In landelijke gebieden gaat het bijvoorbeeld over landheren, boerenorganisaties, lokale bedrijven, ngo’s, research-instituten en religieuze leiders.

Voor stedelijke gebieden op nationaal niveau ligt goed besturen een stuk gecompliceerder. Daar spelen media, lobbyisten, internationale donoren, multinationale bedrijven ook belangrijke rollen in het proces van besluitvorming. Ze hebben invloed of hebben een actieve rol in de besluitvorming. In sommige landen spelen criminele syndycaten ook een rol in de besluitvorming. Vooral op nationaal, stedelijk niveau. In sommige landelijke gebieden hebben invloedrijke families veel te zeggen in de besluitvorming. Zulke informele besluitvorming is vaak het resultaat van corruptie.’

Voorwaarden voor goed bestuur

Professor Hout is trots op de masterstudenten en hoopt dat hun kennis ook daadwerkelijk wordt gebruikt. Hij noemt daarin het belang van de verschillende voorwaarden van goed besturen: ‘Er zijn acht belangrijke voorwaarden voor een goed bestuurlijk land. In de ontwikkelingsliteratuur zijn dat participatie, consensusgerichtheid, verantwoordelijkheid, transparantie, responsiviteit, effectiviteit en efficientie, onpartijdigheid en respect voor de rechtsstaat en zijn wetten. Maar het belangrijkste is toch wel de verantwoordelijkheid die de regering heeft naar haar burgers toe. Het is eigenlijk het sleutelbegrip voor goed besturen. Het instituut is verantwoordelijk voor het beleid en de gevolgen voor de mogelijke slachtoffers of direct betrokkenen. Goed besturen zoals het in de boeken staat, is een ideale werkelijkheid die niet bestaat. Geen enkel land komt in de buurt van een perfect bestuurde staat. Om de menselijke vooruitgang toch te blijven stimuleren, moeten er steeds acties ondernomen worden om dit na te streven. Dit is dan ook de reden dat er onderzoek gedaan blijft worden naar de verbetering van de levenssituatie van mensen over heel de wereld. Juist daarom mogen we trots zijn op deze afgestudeerde prijswinnaars. Zij leveren de kennis die nodig is om dit ook daadwerkelijk in praktijk te kunnen brengen.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.