Human Rights Watch vindt Facebook in China ‘niet leuk’

De brief kwam er naar aanleiding van de plannen van Facebook om zich op de Chinese markt te begeven. Facebook werd in 2008 uit China verbannen, maar de internetgigant zou naar verluidt een comeback aan het plannen zijn. Onder welke naam of vorm dit precies zal zijn, is nog onbekend. Maar een aantal uitspraken die Adam Conner, een lobbyist voor Facebook, eind april deed in een interview met de Wall Street Journal doen vermoeden dat Facebook zichzelf wel eens een blad voor de mond zou kunnen nemen.

“Misschien gaan we in bepaalde landen sommige informatie blokkeren, en in andere landen meer vrijgeven”, zei Connor. “We komen soms in een lastige positie terecht omdat we te veel vrije meningsuiting toelaten in landen die dat nog niet gewoon zijn”.

Wat met de privacy?

Deze uitspraken vallen bovenop enkele controversiële ontdekkingen rond de internetgigant. Zo ontdekten twee onderzoekers begin mei bij het informatiebeveilgingsbedrijf Symantec dat bepaalde Facebook-applicaties informatie over haar gebruikers doorspeelden naar derde partijen. Volgens Facebook was dit een programmeerfout, en intussen is dit ‘lek’ al gedicht. Facebook zou naar verluidt ook van plan zijn samen te werken met de Chinese internetgigant Baidu. Deze zoekmachine domineert het Chinese internetlandschap, maar doet dat op een zeer censurerende manier.

Arnold Roosendaal, deskundige op het gebied van privacy en internet aan de Universiteit Tilburg, drukte eind april ook al zijn bezorgdheid uit over de software van Facebook. “Facebook kan niet alleen volgen welke sites bezocht worden door mensen die zich aangemeld hebben bij Facebook, maar ook het gedrag van andere computergebruikers”, aldus Roosendaal.

HRW wil dus weten welke maatregelen Facebook zal nemen om de identiteit en privacy van haar Chinese gebruikers te waarborgen. Zo wordt het online registratieproces onder de loep genomen, dat vereist dat de gebruikers zich met hun echte naam registeren. Begin dit jaar nog werd Jing Zhao, een bekende Chinese blogger en activist, door Facebook als gebruiker geblokkeerd omdat hij zich onder zijn journalistieke alias Michael Anti had geregistreerd. Zhao verklaarde toen in een interview met de Huffington Post dat “de verplichting tot het gebruiken van de echte naam heel wat Chinese burgers in gevaar kan brengen. De politie kan hen dan namelijk heel makkelijk opsporen”.

Het internet en een ‘Chinese lente’

Deze berichten komen een week na een nieuw rapport van de VN-mensenrechtenraard over internet en vrije meningsuiting. Volgens Frank La Rue, bijzonder VN-rapporteur voor de vrijheid van meningsuiting, maken regeringen en machthebbers gebruik van complexe technologieën om online critici en activisten te identificeren en vormen van vrije meningsuiting te bestraffen. Sociale media zoals Facebook en Twitter speelden een belangrijke rol in de Arabische lente, en de Chinese overheid vreest dan ook dat diezelfde rol in een ‘Chinese lente’ kan herhaald worden.

“Facebook heeft miljoenen mensen in het Midden-Oosten de kans gegeven om hun stem te laten horen”, zegt Aryind Genesan van HRW. “Het zou een ramp zijn mochten Chinese gebruikers zichzelf in gevaar brengen omdat ze hun mening uiten op Facebook, of omdat ze mensenrechten ‘leuk vinden’.”

Wie de brief wil lezen, kan dat doen op www.hrw.org