IJsland twijfelt over toetreding tot Europa

IJsland heeft gemengde gevoelens over toetreding tot de Europese Unie. Officieel heeft het de toetreding aangevraagd, maar dat betekent nog niet dat het uiteindelijk lid zal worden.
Na de bankencrisis van 2008 vroegen velen in IJsland zich af of het land er voordeel bij zou hebben zijn IJslandse kroon door de euro te vervangen en of het daarvoor lid van de Europese Unie moest worden. IJsland is nu al lid van de Europese Economische Ruimte (EER).
Urdur Gunnarsdottir, woordvoeder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, zegt dat de euro zowel voor- als nadelen zou brengen voor IJsland. “Het belangrijkste voordeel van het behoud van de IJslandse kroon is dat de IJslandse autoriteiten autonoom blijven beslissen over hun monetair beleid en zo sneller kunnen reageren bij economische veranderingen.”
“Het grootste nadeel van de IJslandse kroon”, zegt ze, “is zijn gevoeligheid voor externe invloeden doordat hij klein is. Dat heeft onstabiele wisselkoersen veroorzaakt en onvoorspelbaarheid voor gezinnen en bedrijven.”

Referendum


Het debat over de euro is uitgegroeid tot een algemeen debat over toetreding tot de EU. Van alle politieke partijen is alleen de Sociaaldemocratische Alliantie (SDA) helemaal voor. “Lidmaatschap van de EU zou de situatie van de gezinnen in IJsland aanzienlijk verbeteren, onder meer omdat de goederen en interestkosten dan goedkoper zouden worden”, zegt Baldur Thorhallsson, hoogleraar politicologie aan de Universiteit van IJsland en voorzitter van het Europese Comité van de SDA.
Toen de SDA en de Links-Groene Partij (LGP) in februari vorig jaar een nieuwe regering vormden, meteen na de ineenstorting van de banken en het protest van de bevolking, werd lidmaatschap van de EU een van de centrale thema’s. De LGP was tegen toetreding maar gaf toe op voorwaarde dat er eerst een nationaal referendum kwam.
Enkele maanden later, op 16 juli, keurde het IJslandse parlement een motie goed dat IJsland de aanvraag voor toetreding zou indienen. Alle SDA-parlementsleden stemden voor, maar slechts acht van de veertien LGP’ers deden hetzelfde. Als de EU IJsland aanvaardt, dan wordt de vraag eerst aan de IJslandse bevolking voorgelegd. Het resultaat van het referendum is niet bindend.
Consultingbedrijf Capacent Iceland peilt om de zes maanden naar de houding van de IJslanders over toetreding tot de EU. Bij de laatste peiling in augustus en september vorig jaar zei zes op tien IJslanders dat ze in een referendum tegen toetreding zouden stemmen. “Niettemin willen de meeste IJslanders dat de gesprekken met de EU voortgaan”, zegt onderzoeksmanager Gudbjorg Andrea Jonsdottir.
Op een recente partijbijeenkomst herhaalde de LGP zijn verzet tegen toetreding tot de Europese Unie.

Visserij en landbouw


Een van de grootste obstakels op weg naar toetreding is de visindustrie. IJsland wil de controle over zijn visbestanden behouden en dat kan niet langer als het lid wordt van de EU.
“Alle beslissingen zouden buiten het land genomen worden”, zegt Arthur Bogason, voorzitter van de Nationale Vereniging van Eigenaars van Kleine Boten. “IJslanders herinneren zich nog dat we in 1975 gevochten hebben om de visserijgrenzen (exclusieve economische zone) naar 200 mijl uit te breiden. Velen hebben het gevoel dat IJsland zijn soevereine rechten op de visgronden weggeeft als het toetreedt tot de EU en dat de beslissingen in Brussel worden genomen.” Toetreding zou ook een eind maken aan de walvisjacht, die verboden is door de EU.
Ook de landbouw is een obstakel. Volgens Haraldur Benediktsson, voorzitter van de Vereniging van Landbouwers, is het Europese landbouwbeleid niet geschikt voor de IJslandse landbouw omdat het land 50 procent van zijn voedsel produceert en “voor een land dat zich op een eiland bevindt helemaal in het noorden van de oceaan, mag de voedselzekerheid niet in het gedrang komen.”
De productie mag niet verminderd worden, zegt Benediktsson, anders is het eiland te kwetsbaar als er bijvoorbeeld iets misloopt met het transport. “De landbouw en de verwerking zijn ook de ruggengraat van de industrie op het platteland. In sommige gebieden zijn ze goed voor 25 tot 30 procent van de tewerkstelling.”

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.