‘IJsman’ maakt zelf gletsjers in Himalaya

Hoog in de bergen boven de stad Leh, meer dan 3500 meter boven de zeespiegel in de noordoostelijke punt van de Indiase deelstaat Jammu en Kasjmir, is de lucht ijl. Het is moeilijk om er te stappen zonder in ademnood te raken. Maar ondanks zijn leeftijd voert de oude man ons moeiteloos naar boven. Zijn naam is Chewang Norphel en ze noemen hem de ‘IJsman’.

De IJsman dankt zijn bijnaam aan wat hij hier doet: kunstmatige gletsjers bouwen.

“Door de veranderingen in het klimaat zijn bijna alle gletsjers hier verdwenen”, zegt Norphel. De Verenigde Naties voorspellen dat alle gletsjers in de Himalaya tegen 2030 gesmolten zullen zijn. Dat kan een catastrofe worden voor de miljoenen mensen die stroomafwaarts in het Gangesbekken wonen.

Held

In de buurt van het dorp Stokmo gaat Norphel de berg op. Alle boeren die hem passeren, groeten hem hartelijk. Hij wordt hier als een held beschouwd.

Een boer houdt halt in een gerstveld om ons over de kunstmatige gletsjers te vertellen. “Dat helpt ons enorm, er was een enorm watertekort hier… Nu hebben we water.”

Een paar honderd meter hoger overschouwt Norphel zijn laatste meesterwerk, een drielagig systeem van muren. Tegen het eind van de winter zal het in een artificiële gletsjer veranderd zijn.

Elk reservoir wordt gebouwd op een andere hoogte. De plaats is zo uitgekozen dat de gletsjer precies op het goede moment smelt en water levert aan de boeren in het dorp eronder.

“Hier wordt het water verzameld”, zegt Norphel, terwijl hij naar de laagste muur wijst. “En dit is waar we de loop van het water veranderen.” Hij wijst naar boven, waar enkele arbeiders koortsachtig stenen en aarde verplaatsen.

Eenvoudig

Het is een indrukwekkende operatie, deels omdat het idee zo eenvoudig is. Het is een goedkope, efficiënte en duurzame manier om deze gemeenschap te helpen overleven.

De bouw van een kunstmatige gletsjer kost enkele duizenden dollars. Tot dusver werden ze gefinancierd door liefdadigheidsgroepen maar nu gaat ook de lokale overheid geld op tafel leggen.

Maar ondanks het succesverhaal van de IJsman is het een race tegen de tijd voor het Gangesbekken. Volgens sommige schattingen wonen er 400 miljoen mensen. Als delen van de rivier opdrogen, kan dat zware gevolgen hebben.

Enkele tientallen kunstmatige gletsjers kunnen kleine gemeenschapen helpen overleven, maar niets lijkt de enorme Himalaya-gletsjers te kunnen redden.