“India, China en Rusland bieden Latijns-Amerika uitweg uit crisis”

Latijns-Amerika is te afhankelijk van de VS en Europa als exportmarkten en speelt niet genoeg in op de kansen die andere grote landen bieden, vindt Mexicaan José Rivera, permanent secretaris van het SELA. Dat wreekt zich nu. Europa en de VS zitten in een recessie, terwijl China en India blijven groeien. 
Daarnaast voeren de landen van Latijns-Amerika te weinig afgewerkte producten uit, zegt Rivera. “Dat heeft een negatieve weerslag op de groei en de tewerkstelling”, terwijl het gebrek aan diversificatie de regio ook kwetsbaarder maakt voor schokken in specifieke sectoren.

Olie voor India

India is vooral geïnteresseerd in de Latijns-Amerikaanse olie, zeggen de experts van het SELA. Indiase energiebedrijven hebben contracten getekend om in en rond Cuba, Brazilië, Venezuela, Peru en Colombia mee naar nieuwe olievelden te zoeken.
Anderzijds kan India een belangrijke partner worden in de metaalnijverheid, in de farmaceutische sector, in andere sectoren waar topingenieurs nodig zijn en in de landbouw. India heeft onder meer al geïnvesteerd in ijzerproductie in Bolivia, Brazilië en Colombia, in de staalnijverheid in Argentinië en Trinidad en Tobago en in de productie van magnetiet in Chili.
India investeert per jaar ongeveer 14 miljard euro in het buitenland. Experts denken dat de samenwerking tussen India en Latijns-Amerika alle kansen op slagen heeft omdat hun economieën in belangrijke mate complementair zijn.
Nu zijn de handelsrelaties tussen India en Latijns-Amerika en de Caraïben nog heel bescheiden. In 2008 voerden Latijns-Amerika en de Caraïben amper 3,2 procent van de totale Indiase export in, terwijl India 2,1 procent van de totale export van de regio ontving.

Rusland: Vlees tegen wapens

De handel tussen Rusland en Latijns-Amerika is tussen 2004 en 2008 bijna verdrievoudigd. Ook hier is er volgens het SELA sprake van complementariteit: Rusland levert industriegoederen en voert veel landbouwproducten in.
In Latijns-Amerika en de Caraïben zijn al meer dan 900 Russische vliegtuigen en helikopters in gebruik. Argentinië produceert meer dan een derde van zijn energie in Russische installaties. In Brazilië draaien meer dan 20.000 Russische machines en in Colombia, Ecuador en Uruguay worden Lada’s geassembleerd.
Problematisch is dat de handel in de omgekeerde richting de laatste jaren vooral gedomineerd werd door grondstoffen of producten met weinig toegevoegde waarde. Brazilië levert Rusland bijvoorbeeld vooral vlees, suiker, koffie en tabak. Argentinië voert vooral vlees, voeder, wijn, melkproducten en fruit uit. Alleen in Mexico koopt Rusland ook aanzienlijke hoeveelheden auto’s en machines.
De regio zal ook een jaar of drie geduld moeten oefenen voor er weer grote Russische investeringen aankomen. De internationale crisis heeft de Russische bedrijven immers niet gespaard.

China zet Japan in de schaduw

China slaagde erin zijn totale export te verviervoudigen tussen 2001 en 2008, en de Chinese uitvoer naar Latijns-Amerika vernegenvoudigde in die periode zelfs. In 2003 stak China Japan voorbij als belangrijkste importland van Latijns-Amerikaanse producten. Volgens het SELA blijft de Chinese honger naar grondstoffen ook de volgende jaren groot.
China is ook steeds sterker aanwezig in Latijns-Amerika, met bedrijven, kapitaal en technologie. Voor sommige Latijns-Amerikaanse landen is China wel een formidabele concurrent. China verdrong met name Mexico van de tweede plaats in de rangorde van de belangrijkste importeurs in de VS.
Om maximaal te profiteren van de Chinese groei en tegelijk succesvol te concurreren met Chinese bedrijven, moet de regio volgens het SELA twee voorafgaande stappen zetten. Latijns-Amerika moet precies definiëren in welke sectoren het een rol wil spelen in de internationale economie, en de Latijns-Amerikaanse politici, ondernemers en academici moeten hun kennis over China grondig bijspijkeren.