"India wil patentenwet ondergraven"

Het nieuws volgt kort op een uitspraak van een rechtbank in Madras. Die wees een klacht af van het Zwitserse farmabedrijf Novartis, dat beweerde dat het Indiase verbod op “evergreening” niet strookte met de Indiase grondwet en met het TRIPS-akkoord over intellectuele eigendomsrechten binnen de Wereldhandelsorganisatie (WHO).
Sectie 3d van India’s patentwet verbiedt de toekenning van patenten voor “de loutere ontdekking van een nieuwe vorm van een bekende substantie die de efficiëntie ervan niet substantieel verbetert.” Op die manier wil de wet vermijden dat geneesmiddelenproducenten hun patent op een medicijn eindeloos verlengen door de formule telkens op enkele niet essentiële punten te wijzigen.
Het Indiase ministerie van Handel is nu van plan dit verbod uit te hollen, zo schrijft de Economic Times. De krant laat een hoge ambtenaar aan het woord die zegt dat de regering “stapsgewijze innovatie” wil toelaten door opnieuw te definiëren wat de “verbetering van de efficiëntie” van een geneesmiddel precies betekent.
Een versoepeling van de Indiase patentenwet in die zin kan een enorme impact hebben op de productie van generische geneesmiddelen in India. Nu al is het land “de apotheek van de derde wereld” omdat geneesmiddelenproducenten er generische versies van bestaande medicijnen produceren, die precies hetzelfde doen maar veel goedkoper zijn. Meer dan de helft van de medicijnen voor de behandeling van aids in ontwikkelingslanden is afkomstig uit India.
Novartis stapte vorig jaar naar de Indiase rechter om te vermijden dat een Indiaas bedrijf een goedkope kopie zou produceren van Gleevec, een geneesmiddel tegen leukemie. De merkversie van het geneesmiddel tegen kanker kost ruim 2.000 euro per dosis, vijf keer meer dan wat een Indiër gemiddeld per jaar verdiend. De generische variant kost slechts 145 euro.
De klacht van Novartis ontlokte dan ook veel kritiek van internationale hulporganisaties en prominenten, zoals de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu en de voormalige Zwitserse presidente en minister van Sociale Zaken Ruth Dreifuss, die momenteel binnen de Wereldgezondheidsorganisatie bevoegd is voor intellectuele eigendomsrechten.
“Gezien die context zou het verraad betekenen wanneer de Indiase regering nu zelf beslist sectie 3d in de patentwet te wijzigen”, zegt Dines Arbrol, specialist patentrecht aan het National Institute of Science, Technology and Development Studies in New Delhi. “De ambtenaren gaan er in hun argumentatie ten onrechte van uit dat India buitenlandse investeringen in de geneesmiddelensector dreigt mis te lopen.”
Veel onderzoekers zijn het erover eens dat buitenlandse firma’s hun onderzoek uitbesteden in India omdat de farmaceutische sector er goedkoop werkt en toch een hoog niveau biedt. “Er is geen bewijs voor de stelling dat India contracten verloren heeft omdat de intellectuele eigendomsrechten er onvoldoende zijn beschermd of omdat het onderzoek er niet vertrouwelijk genoeg gebeurt”, zegt Arbrol.