India ziet nucleaire deal wegtikken

De kansen van deze laatste poging lijken niet hoger dan de voorbije weken. Een speciale commissie die bestaat uit de regerende United Progressive Alliance (UPA) en haar linkse partners, buigt zich over de voornaamste obstakels, maar die blijven stevig in de weg zitten. Ook de achtste zitting van de commissie kon geen soelaas brengen.
Vertegenwoordigers van de UPA vroegen er aan de linkse partijen om in te stemmen met een akkoord dat specifiek voor India opgesteld is rond inspecties van burgerlijke nucleaire installaties. Dat akkoord werd onlangs ondertekend door het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) en is een voorwaarde voor de goedkeuring van de nucleaire deal door de “Nuclear Suppliers Group” (NSG), en voor ratificatie door het Amerikaanse Congres.
De linkerzijde vroeg meer uitleg over het akkoord, alvorens zich over haar antwoord te beraden. Maar hoewel de regering beloofd heeft om de komende dagen meer details te geven, lijkt het onwaarschijnlijk dat een volgende bijeenkomst van de commissie op 28 mei het probleem zal oplossen.
De linkerzijde lijkt immers absoluut niet van plan om haar tegenkanting tegen de deal op te geven. De partijen zijn van mening dat het een onevenwichtig akkoord is, dat het de soevereiniteit van India in gevaar brengt en het land inlijft bij de Amerikaanse strategie in de wereld.
“Tenzij de meningsverschillen opgelost worden voor eind mei, ziet het ernaar uit dat we de kans zullen missen om een akkoord voor te leggen aan de Raad van Gouverneurs van de IAEA, die van 2 tot 6 juni samenkomt”, zei een UPA-onderhandelaar die anoniem wil blijven.
De volgende bijeenkomst van de Raad van Gouverneurs is pas gepland op 22 september, maar tegen dan zal er door de presidentsverkiezingen in de Amerikaanse politieke agenda geen ruimte meer zijn om de deal te bespreken.

Onverwachte steun

De voorstanders van de deal kregen onverwacht steun van de voormalige nationale veiligheidsadviseur Brajesh Mishra, die gezien wordt als een vertrouweling van voormalig eerste minister Atal Behari Vajpayee. Vajpayee behoort tot de belangrijkste oppositiepartij, de Bharatiya Janata Partij. Eind april maakte Mishra, die de overeenkomst voorheen altijd afgekeurd had, een bocht van 180 graden. Hij zei dat India de deal moest ondertekenen of “schadelijke gevolgen” zou ondervinden. Hij ging daarmee regelrecht in tegen de standpunten van de BJP en werd snel teruggefloten.
De linkse partijen hebben geen inzage gekregen in de tekst van het akkoord, omdat dat het onderhandelingsproces met de IAEA zou schaden. Toch stellen ze grote vragen bij de inhoud van de tekst. Ze zijn onder meer bezorgd over de garantie van een onafgebroken aanvoer van nucleaire brandstof, transfers van technologie, wederkerige verplichtingen en de implicaties voor de Indiase beleid rond veiligheid en buitenlandse zaken.
Het lijkt er niet op dat het dispuut snel opgelost zal geraken. “Uiteindelijk draait het om het politieke overwicht”, zegt Achin Vanaik, professor internationale betrekkingen en wereldpolitiek aan de Delhi University. “De UPA heeft te maken met protesten tegen de hoge voedselprijzen en een landbouwcrisis. Ze is niet in de positie om de linkerzijde aan te pakken en dreigt haar broodnodige steun in het parlement te verliezen.”