Indiase communisten verliezen gerespecteerde leider

Basu, die de eerste communistische premier van India had kunnen worden, bereikte de leeftijd van 95 jaar. Hij was India’s meest gerespecteerde communist en vervulde het langste premierschap ooit in een deelstaat: 23 jaar.

Tegenslag

Hij laat een partij achter zonder eenheid en aansprekende leiders. “Zijn dood is een tegenslag voor de linkse eenheid in West-Bengalen”, zegt politiek analist Sabyasachi Basu Roychowdhury. Buiten West-Bengalen zijn de communisten nog in twee andere deelstaten actief.
Namens het Linkse Front regeerde Basu de oostelijke deelstaat sinds 1977, nadat het Front onder leiding van zijn partij, de marxistisch-communistische partij van India, de verkiezingen had gewonnen. Hij herstelde de rust in de deelstaat en voerde landhervormingen door. Basu bleef 23 jaar lang premier, tot hij in 2000 wegens gezondheidsklachten het stokje moest doorgeven aan de tweede man, Buddhadeb Bhattacharjee.

Blunder

In 1996 wilde de Congrespartij een coalitie met de communisten en waren ze zelfs bereid om Basu de post van premier te geven. De communistische secretaris-generaal Prakash Karat hield het echter tegen omdat hij de regering van buiten de coalitie wilde steunen. “Een historische blunder”, vond Basu.
Het voorbeeld laat zien dat Basu door verschillende partijen werd gerespecteerd. Door zijn charisma en pragmatische benadering overleefde zijn partij de val van het wereldwijde communisme. Na zijn vertrek laaiden de conflicten echter weer op, doordat zijn opvolger de strijd met de boeren aanging om land te verwerven voor speciale industriële exportzones. In 2009 verloor de partij 25 van de 60 zetels in het 545 zetels tellende Indiase parlement.
“Ik denk niet dat de eenheid in West-Bengalen direct voorbij is”, zegt Basu Roychowdhury. “Het duurt nog een tijdje. Maar zijn afwezigheid zal het linkse blok in de aanloop naar de deelstaatverkiezingen in 2011 zeker verzwakken. De boeren zijn boos en de oppositie wordt sterker.”
“We hebben geen voogd meer”, zegt  Kshiti Goswami, minister in West-Bengalen namens een andere socialistische partij. Hij verwijst naar het bloedbad in Nandigram, 150 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Kolkata, waar de politie boeren neerschoot en vrouwen door communistische kaderleden werden verkracht. “Toen ik wilde opstappen vanwege de mensenrechtenschendingen, hield hij me tegen en vroeg hij me om de linkse eenheid te bewaren. Naar wie zouden we nu toe moeten?”