Indiase ondernemers vrezen komst supermarkten

Het winkelgebied dat ook bekend staat als de ‘Nieuwe Markt’, werd in 1874 geopend. Kolkata was toen nog de hoofdstad van Brits-Indië. Sinds die tijd is het een plek voor plaatselijke handelaars en retailers.

Op de markt wordt veel gepraat over de mogelijke gevolgen van het besluit van premier Manmohan Singh om het voor multinationals makkelijker te maken zich te vestigen in India. Singh wil daarmee nieuwe investeringen aantrekken in de Indiase retailsector, luchtvaart en media, en zo de groei van en het vertrouwen in de Indiase economie te verbeteren.

Kleine ondernemers vrezen echter dat giganten als Walmart, Tesco en Carrefour zich gaan storten op de omvangrijke Indiase consumentenmarkt. “Dat gaat ons de kop kosten”, zegt Rajkumar, een handelaar in Dhakuria in het zuiden van Kolkata. Zijn winkeltje zit volgestouwd met alle denkbare schrijfwaren.

“Toen Spencer’s (een grote retailketen in India) zich een paar jaar geleden hier in de buurt vestigde, heeft dat al grote gevolgen gehad voor de kleine ondernemers. En misschien komt nu wel de genadeklap”, zegt hij.

Nieuwe banen

Niet alleen de oppositie, zoals de Communistische Partij en de hindoeïstisch-nationalistische Bharatiya Janatapartij (BJP) is tegen het besluit, ook coalitiepartner Trinamool Congress is fel tegen. De partij trok alle ministers terug uit de centrale regering. Ook de Confederatie van Indiase Handelaren (CAIT) maakt zich zorgen.

Volgens Anil Sharma van CAIT zullen weinig retailers baat hebben bij de hervormingen en zullen er veel verdwijnen. “De overheid moet duidelijk maken welke gevolgen dit heeft voor handelaren, boeren, kleine en middelgrote ondernemingen en consumenten”, zegt Sharma. “Er moet een regulerend orgaan komen met voldoende macht om kleine ondernemers te beschermen.” Hij pleit ook voor uitbreiding van de opslagcapaciteit en koelingen.

Sharma zegt dat de overheid voorspelt dat de nieuwe wetgeving zo’n 10 miljoen banen creëert in drie jaar tijd, waarvan 4 miljoen directe banen. Volgens hem deugen die cijfers niet. “Als er in drie jaar tijd 4 miljoen banen in India komen, moet Walmart - de keten met de meeste werknemers per filiaal - 18.600 supermarkten openen. Dat betekent 644 winkels in de 53 metropolen.”

Op grond van ervaringen elders in de wereld, zegt Sharma, is bekend dat de komst van dit soort winkels uiteindelijk meestal leidt tot minder werkgelegenheid.

Jayati Ghosh, een bekende Indiase econoom is het daarmee eens. “Walmart werkt kapitaalintensief. De toeleveringsketen zal volledig getransformeerd worden en dat is slecht voor de werkgelegenheid. De meerderheid van de 40 miljoen mensen die momenteel in de retailsector werkt, werkt voor zichzelf. Deze mensen kunnen niet concurreren met grote supermarkten. Door één Walmartvestiging kunnen 1400 kleine winkels en 5000 banen verdwijnen.”

Inefficiënt

De plaatsvervangend voorzitter van de Indiase Planningscommissie, Montek Singh Ahluwalia, een groot voorstander van de hervormingen, zei in een interview CNN-IBN dat het huidige retailsysteem in India “erg inefficiënt” is. “De boer krijgt te weinig en de consument betaalt te veel.” Moderne retail brengt betere kwaliteit banen met zich mee, zegt hij, en groei in verschillende sectoren.

Verschillende grote spelers uit de industrie zijn ook voorstander van de hervormingen. Rajkumar N. Dhoot, voorzitter van de Geassocieerde Kamer van Koophandel en Industrie van India (Assocham), zegt dat ze goed zijn voor het imago van India bij buitenlandse investeerders.

Sommige kleine handelaren op de Nieuwe Markt maken zich niet zo druk over de mogelijke komst van grote concurrenten. “Ik geloof niet dat wij helemaal zullen verdwijnen door Walmart”, zegt Subir Saha, die servies en keukengerei verkoopt. “Toen de winkelcentra opkwamen in de stad, hebben we dat wel gemerkt, maar we zijn er nog steeds.”

Farhad Ali, eigenaar van een kledingwinkel, blijft er ook nuchter onder. “Mensen komen om verschillende redenen bij ons kopen, vanwege de prijs of de unieke collectie”, zegt hij.

Experts zijn echter minder optimistisch. “In het begin kan de komst van een multinational gunstig lijken, voor consumenten en mensen die werk zoeken. Maar als de bedrijven eenmaal stevig gevestigd zijn, duwen ze kleine ondernemers en boeren uit de markt.”