Indiërs ruziën over miljardenschat

Op 27 juni werden vijf van de zes kelders van de achttiende-eeuwse Padmanabhaswamy-tempel geopend op last van het Hooggerechtshof. Er lagen voor miljarden euro’s aan diamanten, gouden munten en andere kostbaarheden.

De tempel in de hoofdstad van de zuidelijke staat Kerala is nu de rijkste in het land, na de Balaji-tempel in Tirupati in Andhra Pradesh. Die tempel bezit, naast andere kostbaarheden,  3000 kilo goud.

Een van de kelders in de Padmanabhaswamy-tempel kon niet geopend worden omdat de vergrendeling te ingewikkeld bleek. In deze schatkamer liggen mogelijk de meeste kostbaarheden. Die werden er opgeslagen door de heersers van het voormalige prinsdom Travancore.

Overzeese handel

Nu grotendeels bekend is hoeveel kostbaarheden onder de tempel liggen, is de strijd losgebarsten over het eigendom ervan. Is de schat eigendom van de koninklijke familie die het inmiddels opgeheven koninkrijk Travancore bestuurde, of van de staat Kerala, die daarna werd opgericht? Of is het van een stichting die werd opgericht door de koloniale heersers en die de weg vrijmaakte voor de Indiase republiek, toen in 1947 een einde kwam aan het koloniale bewind?

Ook de Archeologische Onderzoeksdienst van India (ASI) kan schatten claimen, als ze ouder zijn dan honderd jaar - en twee van de schatkamers zijn 140 jaar geleden voor het laatst geopend.

Seema Alavi, hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Delhi, zegt dat het een mogelijkheid is om de belangrijkste stukken, waaronder kronen met ingelegde edelstenen, juwelen en zuiver gouden afgodsbeeldjes, in een museum onder te brengen.

“Kerala heeft een lange geschiedenis van overzeese handel met het Midden-Oosten en het Westen. De gevonden munten laten iets zien over de omvang van die handel”, zegt Alavi. Er werden in de schatkamers onder meer Venetiaanse dukaten uit de zeventiende eeuw gevonden en Spaanse matten (zilverstukken van 8 real).

Koninklijke privileges

Alavi zegt dat het duidelijk is dat de schat behoort tot de erfenis van het volk van Kerala en India. “Het zou voor de hand liggen om een deel van de rijkdom te besteden aan het welzijn van het volk, maar daar moet het Hooggerechtshof over beslissen, want er zijn grondwettelijke kwesties mee gemoeid” zegt Alavi.

De zaak werd voor het Hooggerechtshof gebracht door het huidige hoofd van de koninklijke familie, Uthradam Thirunal Marthanda Varma. Dit gebeurde nadat de rechtbank in Kerala, in antwoord op een petitie, de overheid in Kerala - als politieke opvolger van de koninklijke familie - aanwees om het beheer van de tempel op zich te nemen.

Hoewel India grondwettelijk een seculier land is, vallen de belangrijkste hindoetempels in het land via speciale wetgeving onder de overheid.

Het bewind van verschillende koninklijke families over de tempels hield in 1971 op te bestaan. India verbood toen overgeërfde titels en prinselijke privileges. Ook kwam er geen compensatie voor het verlies van inkomsten aan de nieuwe Indiase unie.

Veel koninklijke families en hun paleizen spelen echter nog steeds een rol bij religieuze ceremonies, festivals en openbare processies.

Hindoe-eigendom

Wat het Hooggerechtshof beslist over de Padmanabhaswamy-tempel, zal ook van betekenis zijn voor de schatten die her en der blijven opduiken in de duizenden hindoetempels in het land die oorlogen en invasies wisten te doorstaan.

Inmiddels lobbyen ook hindoegroepen bij de overheid. Zij willen dat de kostbaarheden die in tempels gevonden worden, aan hun geloofsgroepering worden toegekend. “De Padmanabhaswamy-tempel moet  beheerd worden door een stichting die bestaat uit prominente hindoeleiders, het hoofd van de koninklijke familie, opperpriesters en vertegenwoordigers van de gelovigen”, schrijft Bharat Jagran, een internationale organisatie die opkomt voor hindoebelangen, in een verklaring. 

Rechtsgeleerde V.R. Krishna Iyer vindt dat de schat “in het publieke belang moet worden overgedragen aan een nationale stichting die zich inzet voor de armen.” Iyer, voormalig rechter aan het Hooggerechtshof die bekend staat om zijn progressieve ideeën, is voor een seculiere aanpak. “Omdat de schat niet volledig hindoestaans is. Hij bevat buitenlandse elementen, inclusief exotische diamanten, massief goud, grote zilveren afgodsbeelden en kostbare stenen.”