Inheems protest tegen plannen ArcelorMittal

Het gevecht tegen de grootste staalproducent ter wereld wordt gevoerd vanuit een theekraampje in Ranchi, in het oosten van India. Het wordt gerund door Dayamani Barla, journalist en activist, en dient als kantoor van de Adivasi Moolvaasi Ashthitva Raksha Manch (Amarm), vrij vertaald het platform voor de rechten en identiteit van de inheemse bevolking.
Barla zet zich in voor de rechten van inheemse bewoners die moeten wijken voor de plannen van ArcelorMittal om steenkool en ijzererts te winnen in Jharkhand. “Door het project zullen 70.000 inheemse bewoners ontheemd raken en daarmee verdwijnen ook 70.000 generaties mensen”, zegt Barla. “Onze cultuur en waarden zijn onlosmakelijk verbonden met de jungle. Ze zijn onvervangbaar. De oude manier van leven zal voorgoed verloren gaan.”

Saamhorigheidsgevoel

Het plan om een van de grootste staalfabrieken ter wereld te bouwen in Jharkhand werd zonder veel ruchtbaarheid gelanceerd in 2005. De bewoners van de streek werden niet ingelicht. Barla, die al tien jaar schrijft over de rechten van inheemsen en dalits in ‘Prabhat Khabar’, een invloedrijk dagblad in de taal Hindi, ontdekte de plannen bij toeval. In het kantoor van een functionaris ontdekte ze een kaart waarop de veertig dorpen, inclusief haar eigen dorp, gemarkeerd waren. Ze wilde weten waarom ze gemarkeerd waren en ontdekte zo plannen voor de staalfabriek.
Vier jaar lang reisde Barla van dorp naar dorp om de bewoners in te lichten. “We zijn voor ontwikkeling, maar niet ten koste van onze mensen”, zegt ze. “Ik hou me al heel lang met dit soort kwesties bezig en ik weet dat ontheemde mensen hun draai niet snel weer vinden. Ze raken hun saamhorigheidsgevoel kwijt.”
In de jaren negentig was Barla betrokken bij massale protesten tegen het ambitieuze Koel-Karoproject, een waterkrachtcentrale, in Jharkand. De regering ging na stevige oppositie uiteindelijk overstag en zette het plan in 2000 in de ijskast.
De inheemse bevolking van Jharkand weet inmiddels hoe drastisch een gedwongen verhuizing is. Voor een energieproject in de jaren zestig moesten 36 dorpen verdwijnen en de bewoners zijn nog steeds ontworteld. Slechts 5 procent van de bewoners die in het kader van het ‘ontwikkelingsproject’ moesten vertrekken, vonden opnieuw huisvesting, zegt Barla.

Rechtszaak

De druk op inheemse bewoners neemt toe sinds de jaren negentig, de periode waarin India de economie openstelde en internationale en Indiase bedrijven zich in Jharkhand vestigden vanwege de mineralenrijkdom.
Amarm is stellig: er zal geen dorp verdwijnen door ArcelorMittal. Een van de eerstvolgende stappen zal een rechtzaak tegen het bedrijf zijn. Barla wil daar nog geen details over geven. De vergadering Amarm worden gehouden bij het theestalletje van Barla en haar man Nelson in Ranchi.
“Iedereen neemt een hand rijst en een roepie mee als er een protest is”, zegt Barla. Toen er vorig jaar 15.000 mensen wekenlang kampeerden in Ranchi, een van de grote steden in Jharkhand, kon Amarm elke dag voor voldoende eten zorgen. “Zodra we geld van buitenaf accepteren, zal de beweging uit elkaar vallen”, zegt ze.