Interim-regering haalt bezem door Bengalese politiek

Fakhruddin Ahmed, een voormalig functionaris van de Wereldbank en hoofd van de drie maanden oude, door het leger gesteunde interim-regering, kondigde vorige week uitstel van de verkiezingen aan. Hij heeft zich tot taak gesteld corruptie in de politiek te bestrijden en zegt daarbij geen onderscheid te zullen maken tussen politici van de Nationale Partij van Bangladesh (BNP) van Begum Khaleda Zia en de Awami Liga van sjeik Hasina Wajed, de twee belangrijkste partijen van de afgelopen vijftien jaar.
Fakhruddin Ahmed heeft inmiddels laten zien dat hij ook stevig kan optreden tegen islamitische militanten. Op 30 maart werden zes militantenleiders, die beschuldigd werden van moord op twee rechters in november 2005, opgehangen. De beschuldigden zouden ook het brein zijn geweest achter een reeks aanslagen in het land. Veel Bengalezen wijten de opkomst van het fundamentalisme in Bangladesh aan de bittere strijd tussen de rechtse BNP, die gesteund wordt door fundamentalistische partijen en de ‘centrum-linkse’ Awami Liga.
De verkiezingen waren in eerste instantie gepland voor 22 januari. Een van de redenen voor uitstel ligt in de noodzaak om de kieslijsten te herzien. Daar ontstond rumoer over nadat de Awami Liga de BNP beschuldigde van het gebruik van gefingeerde namen op de lijsten. Eerder deze maand kwam een nieuw ingestelde Kiescommissie tot de conclusie dat er nog minimaal achttien maanden nodig zijn om de kieslijsten te herzien en identiteitsbewijzen te verstrekken aan kiezers. Ook wijst niets er nog op dat de noodtoestand die op 11 januari werd uitgeroepen door president Iajuddin Ahmed, binnenkort wordt opgeheven.
De noodtoestand werd deels uitgeroepen om straatgeweld tussen aanhangers van de BNP en de Awami Liga, dat al weken duurde, te smoren. Dat geweld werd heviger naarmate de op 22 januari geplande verkiezingen naderden.
Fakhruddin Ahmed werd op 12 januari ingezworen als hoofd van de interim-regering en begon direct een kruistocht tegen de welig tierende corruptie en criminaliteit. De afgelopen drie maanden werden bijna 130.000 mensen, inclusief voormalige parlementsleden en ministers, doelwit van Ahmeds anti-corruptiecampagne.
De aanpak van Ahmed heeft volgens een politiek analist, die anoniem wil blijven, steun van de bevolking. Hij baseert dat op het feit dat er sinds het aantreden van de interim-regering nauwelijks meer straatprotesten zijn geweest. Zelfs niet nadat een van de twee ‘ijzeren dames’ uit de Bengalese politiek werd beschuldigd van omkoperij en de zoon van de ander in de gevangenis belandde op beschuldiging van corruptie.
Op 8 maart werd Tarique Rahman, zoon van voormalig politiek leider Khaleda Zia gearresteerd. Hij zou betrokken zijn bij een reeks afpersingszaken. Daarnaast beschuldigde een privaat energiebedrijf sjeik Hasina begin deze maand van afpersing. Zijn bedrijf zou negen jaar geleden 30 miljoen taka (ruim 120.000 euro) aan haar betaald hebben, in de tijd dat ze nog premier was.
Bangladesh staat al vijf jaar op rij bovenaan de corruptie-index van corruptiewaakhond Transparancy International. “De interim-regering heeft het vertrouwen van de bevolking gewonnen, doordat ze direct actie heeft ondernomen tegen de corruptie”, zegt Anu Muhammad, econoom aan de Jahangirnagar Universiteit in Dhaka. “Maar als dit te lang doorgaat, dan kan die steun ook weer verloren gaan.”
Hij staat achter de plannen van de overheid om de kieswet te hervormen. “Dat is nodig en veel politieke partijen vragen erom. Maar een langdurige noodtoestand kan een negatief effect op de economie hebben.”
“De politieke leiders die er de afgelopen vijftien jaar niet in geslaagd zijn om democratie te brengen, moeten hun verantwoordelijkheid nemen voor hun falen”, zegt Ataur Rahman, politiek wetenschapper aan de Dhaka Universiteit. “Ze moeten de interim-regering de gelegenheid geven om te doen wat nodig is om de politiek vrij te maken van kwade invloeden.”