Internationaal strafhof wordt geen mannenbastion

Het internationaal strafhof zal mensen berechten die verdacht worden van oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid en in hun eigen land niet vervolgd worden. De rechters en de openbare aanklager van het hof worden pas volgend jaar in maart verkozen, maar de nominaties moeten eind november binnen zijn. Naar verluidt verzetten westerse landen onder leiding van Groot-Brittannië zich tegen een evenwichtsoefening bij de invulling van de 18 rechterposten die ervoor zou moeten zorgen dat de instelling genoeg vrouwen en vertegenwoordigers van de ontwikkelingslanden gaat tellen. De tegenstanders van een quotasysteem argumenteerden dat strenge criteria gekoppeld aan vrije verkiezingen de best gekwalificeerde rechters zouden opleveren.

Een meerderheid van de lidstaten en de niet-gouvernementele organisaties die de oprichting van het ICC van nabij volgen, gaan ervan uit dat de quota niet verhinderen dat het ICC met goede rechters bemand en bevrouwd wordt. Het is ontzettend hoe sommige regeringsdelegaties de regels proberen aan te passen om ervoor te zorgen dat hun kandidaten de weg vrij te maken voor hun kandidaten, zegt Vahida Nainar van de Womens Caucus for Gender Justice, een vrouwenorganisaties. Kandidaten voor de rechterposten moeten strafrecht en internationaal humanitair recht gestudeerd hebben en 15 jaar ervaring kunnen bewijzen in een juridische functie - functies in de academische wereld inbegrepen. Ervaring als rechter is niet vereist.

Wat een eerlijke vertegenwoordiging van mannelijke en vrouwelijke rechters precies betekent, is nog niet duidelijk. Volgens Caroline Baudot van de Coalitie voor een Internationaal Strafhof, een samenwerkingsverband van meer dan duizend ngo’s die de internationale gemeenschap de voorbije jaren onder druk heeft gezet om werk te maken van het strafhof, houdt die passus in dat er naar een 50-50-verdeling moet worden gestreefd. Prins Zeid Raad Zeid Al Hussein, de Jordaanse gezant bij de Verenigde Naties die de vergadering van de verdragspartijen voorzit, houdt zich op de vlakte.

Vrouwengroepen zijn opgetogen dat in elk geval Zwitserland al een vrouw heeft genomineerd. Barbara Ott is een voormalige rechter van een militaire rechtbank in Zwitserland en een expert van de Internationale Strafrechtbank voor Rwanda.