“Internationale steun voor moratorium op doodstraf neemt toe”

Een resolutie over een wereldwijd moratorium op voltrekking van de doodstraf maakt in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties goede kans te worden aangenomen. Dat zegt de actiegroep Hands Off Cain (HOC) op grond van eigen onderzoek.

Het aantal landen waar de doodstraf wordt toegepast, daalt gestaag. Samoa, Bhutan en Senegal schaften executies dit jaar af. Bosnië-Hercegovina en Armenië ondertekenden VN-protocollen die moeten leiden tot de uiteindelijke afschaffing van de doodstraf. In 1993 waren er nog 97 ‘behoudende’ lidstaten van de Algemene Vergadering van de VN tegenover 90 lidstaten die de doodstraf bij decreet hadden afschaft of die in de praktijk niet meer voltrokken. Momenteel hebben 131 lidstaten de doodstraf zo goed als afgeschaft.

Omdat de verhouding tussen voor- en tegenstanders van de doodstraf in de Algemene Vergadering de laatste jaren aanzienlijk veranderd is, kan een resolutie in 2005 ‘veilig’ worden aangenomen door de Algemene Vergadering, zegt Hands Off Cain (HOC). Een VN-breed moratorium is de belangrijkste missie van deze actiegroep.

In 1999 mislukte een poging om de Algemene Vergadering te laten stemmen over een resolutie over de doodstraf. Het voorstel van de Europese Unie werd ingetrokken toen lidstaten op het laatste moment tactische amendementen dreigden in te dienen die volgens toenmalig EU-voorzitter Finland de resolutie ontkracht zouden hebben.

Een resolutie kan volgens HOC hervormingen aanmoedigen omdat ze symbool staat voor internationale consensus over de kwestie. Ook kan ze ervoor zorgen dat het publiek zich ervan bewust wordt dat de doodstraf een mensenrechtenkwestie is.

Tegenstanders van de doodstraf waarschuwen er echter voor dat de steun voor een moratorium op voltrekking van de doodstraf in de Algemene Vergadering overweldigend moet zijn, anders zou een stemming de verdeeldheid alleen maar versterken. Mensenrechtengroeperingen als Amnesty International staan achter een moratorium, maar pleiten niet meer voor een stemming in de Algemene Vergadering. In plaats daarvan richten ze zich op het mobiliseren van de publieke opinie en het winnen van steun bij VN-afgevaardigden door achter de schermen te lobbyen.

De huidige voorzichtigheid van de voorstanders van een moratorium laat zien dat de kwestie nog steeds uiterst gevoelig ligt. Volgens Eric Prokosch van Amnesty International spelen de activisten op zeker. Het is wijzer te wachten totdat er wereldwijd meer steun is voor de afschaffing van de doodstraf, zegt hij.

Volgens het onderzoek van HOC zullen minimaal 88 van de 191 lidstaten in de Algemene Vergadering vóór een eventuele resolutie stemmen. Van de lidstaten die voor de doodstraf zijn zal een deel zich onthouden van stemming en een ander deel tegen stemmen, verwacht HOC. Desondanks blijft de toekomst van de doodstraf in de internationale gemeenschap onzeker. Binnen de UNCHR groeit de verdeeldheid over de kwestie. Ten opzichte van 2003 steunden vijf nieuwe lidstaten in 2004 een moratorium. Maar het aantal landen dat een resolutie verwerpt, nam ook toe. Het aantal onthoudingen van stemming daalde van tien naar vijf.

Volgens Marco Perduca, VN-vertegenwoordiger van HOC, moeten Europese landen samen met niet-westerse landen een brede coalitie tegen de doodstraf te vormen. Aangezien de doodstraf door het kolonialisme is opgelegd, kunnen post-koloniale landen een moratorium zien als onderdeel van het afschaffen van gedateerde wetten uit de koloniale tijd, zegt Perduca. Perina Sila, afgevaardigde van Samoa naar de VN, noemde de doodstraf inderdaad een erfenis van het kolonialisme. In Kenia en Zambia wordt al over afschaffing gedacht, en sinds 1990 steeg het aantal Afrikaanse landen dat tegen de doodstraf is van één naar twaalf.

Amnesty International meldde dit jaar wel dat Sri Lanka de doodstraf weer heeft ingevoerd en dat Pakistan overweegt de doodstraf te gaan toepassen op minderjarigen. In 2002 werden wereldwijd 4.100 mensen geëxecuteerd, in 2003 waren dat er ruim 5.600. De meeste executies vonden plaats in China.

Onder de 62 landen die nog executies uitvoeren, bevinden zich vijftien democratieën, waaronder de Verenigde Staten. Tot 1995 hoorde België nog tot de landen die de doodstraf niet hadden afgeschaft, maar die in de praktijk niet meer toepasten. In Nederland werd de doodstraf in 1870 uit het gewone strafrecht gehaald. Tot 1982 kon de straf in Nederland alleen nog worden toegepast in uitzonderlijke gevallen, zoals in oorlogstijd. (JS/ADR)

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.