Interne verdeeldheid werpt schaduw over top Arabische Liga

De Arabische leiders zijn het er publiekelijk over eens dat een oorlog moet
worden voorkomen, maar verschillen van mening over hoe dat moet gebeuren.
De traditionele bondgenoten van de Verenigde Staten, Saudi-Arabië, Egypte
en de rijke Golfstaatjes op kop, leggen de verantwoordelijkheid bij Bagdad
en eisen dat de VN-resoluties worden nageleefd. Syrië eist daarentegen een
vastberaden optreden om het Amerikaanse machtsvertoon een halt toe te roepen.

De interne verdeeldheid kwam op pijnlijke wijze aan het licht naar
aanleiding van een gemeenschappelijk communiqué van de Arabische ministers
van Buitenlandse Zaken. De tekst veroordeelde een eenzijdig Amerikaans
optreden, riep Bagdad op tot samenwerking met de VN en stelde dat Arabische
landen zich zouden onthouden van militaire steun voor militaire actie die
de vrede in Irak of de eenheid van het land bedreigt.

Die laatste formulering schoot Koeweit in het verkeerde keelgat. Het
Golfstaatje beweerde dat het die zinsnede nooit had goedgekeurd en
beschuldigde de voorzittende Libanese minister van buitenlandse zaken,
Mahmou Hamoud, ervan de tekst op eigen houtje te hebben aangevuld. Qatar,
dat momenteel het hoofdkwartier van de Amerikaanse troepenmacht huisvest,
sloot zich bij het protest tegen Libanon aan. De kranten in het Golfstaatje
verdenken de Libanese bondgenoot Syrië ervan de rel te hebben uitgelokt.

Ook Emad Gad van het Egyptische Al-Ahram Centre for Political and Strategic
Studies (ACPSS) geeft Damascus de schuld. Het voorstel dat Arabische
landen de Verenigde Staten geen toelating mogen geven tot hun grondgebied
voor een aanval tegen Irak was afkomstig van Syrië. Syrië is samen met
Jemen en Sudan een van de Arabische landen die vrezen dat zij na Irak als
volgende aan de beurt zijn, aldus Gad.

Koeweit werd in 1990 onder de voet gelopen door Irak en in 1991 door de
Verenigde Staten bevrijd. Het land herbergt Amerikaanse troepen, net als
Egypte, Saudi-Arabië, Qatar en Bahrein. Al deze landen hebben verklaard dat
ze zelf niet zullen deelnemen aan een oorlog tegen Irak. Het echte
probleem van Koeweit in deze zaak is niet Libanon, zo meent Samir Atallah
van de krant Al-Sharq al-Aswat, hun probleem is dat ze niet eerst de
Amerikanen om hulp kunnen vragen tegen Irak en dan hard opstellen tegen een
mogelijke oorlog.

De aanhoudende vete tussen Egypte en Saudi-Arabië verzuurt de
verstandhouding nog verder. Vorig jaar in maart stuurde de Egyptische
leider Hosni Moebarak zijn kat toen de Saudische kroonprins Abdullah bin
Abdel Aziz zijn vredesinitiatief voor Israël en Palestina uit de doeken
deed. Dit jaar verzetten de Saudiërs zich tegen de Egyptische bemoeinissen
om de top een maand te vervroegen, omdat dat de tegenstellingen tussen de
Arabische landen alleen zou aanwakkeren. Wanneer de landen het op de top
niet eens raken over een gemeenschappelijk standpunt inzake Irak, maakt dat
de toestand alleen maar erger, zo verklaarde de Saudische minister voor
buitenlandse zaken prins Saud al-Faisal.

De Egyptische leider Moebarak verklaarde dat diplomatieke inspanningen aan
de gang zijn en dat het er niet toe doet of het gaat om een gewone of
uitzonderlijke top. Het belangrijkste is het Iraakse volk de gesel van de
oorlog te besparen. Volgens de Egyptische onderzoeker Emad Gad moeten
Saudi-Arabië en Egypte beginnen hun meningsverschillen te overbruggen om te
voorkomen dat er onheelbare wonden worden geslagen.