Iraakse “kussenchauffeurs” op de dool in Damascus

Met meer dan één miljoen zijn ze, Iraakse vluchtelingen in Syrië die niet aan een baan geraken. De Syriërs noemen hen smalend “kussenchauffeurs”, omdat ze overdag in hun bed liggen en de nacht doorbrengen in theehuizen. De lokale poëzieproductie vaart er wel bij: voordrachtavonden zijn een geliefd tijdverdrijf voor de werkloze diaspora.
Volgens het VN-vluchtelingencommissariaat UNHCR zijn er minstens 1,5 miljoen Irakezen in Syrië. Als ze een lokale baan aanvaarden, verliezen ze hun statuut als vluchteling. En dus zitten veel voormalige dokters, ingenieurs, artiesten en zakenlui in Damascus met hun vingers te draaien, liever dan werk te verrichten waarvoor ze overgekwalificeerd zijn.

“Ze noemen ons hier de ‘kussenchauffeurs’”, zegt dokter Jassim Alwan, die uit Bagdad is gevlucht nadat hij hardhandig werd gearresteerd door Amerikaanse soldaten. “Het enige wat ik hier doe is laat opblijven en nadenken over de donkere toekomst voor mezelf en mijn familie. Overdag lig ik in mijn bed als iemand die teveel pillen heeft genomen. De meeste Irakezen doen hetzelfde.”

Veel Irakezen zoeken elkaar ’s avonds op in de theehuizen om tot diep in de nacht te discussiëren. Sterke Iraakse thee is er in overvloed, maar “niet iedereen heeft geld om een waterpijp te betalen”, zegt Salim Khattab, een voormalig ingenieur uit Mosul. “De meesten van ons zijn platzak. Ik heb ooit een baantje aangenomen als verkoper voor 100 euro per maand, maar ik ben opgestapt toen ze me vroegen de vloer aan te vegen. Met honderd dollar raak je toch niet ver. Nu breng ik mijn dagen in bed door, in afwachting van de nachten.”


Vlucht in de poëzie



Veel Irakezen vertalen hun situatie in poëzie die ze zelf voordragen, of proberen er grapjes over te maken. Het publiek kan er niet altijd om lachen en is soms tot tranen toe bewogen. De meest succesvolle schrijvers gaan op tournee langs verschillende theehuizen, met in hun zog een schare trouwe fans.

“Irak is de woestenij geworden waarover (de Engelse dichter, nvdr) T.S. Eliot heeft geschreven, erger nog”, zegt een Iraakse dichter die liever anoniem wil blijven. “Het is allemaal de schuld van de dieven die ons land hebben overgenomen, met de hulp van nog grotere dieven, de bezetters.”

“Ik ben liever een kussenchauffeur dan voer voor de wormen”, zegt ex-zakenman Mohammad Adnan. “De Amerikanen willen dat we weg blijven zodat Irak achterlijk blijft en een gemakkelijke prooi is voor buitenlandse kapitalisten.”


Ontheemd in eigen land



Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zijn er 2,4 miljoen Irakezen gevlucht naar Jordanië of Syrië en nog eens 2,7 miljoen mensen ontheemd in eigen land. De vluchtelingen in Irak zelf zijn er zo mogelijk nog slechter aan toe. “Velen van hen leven in overbevolkte toevluchtsoorden omdat ze geen inkomen hebben om de steeds duurder wordende huur te betalen”, zegt de IOM in een rapport dat op 19 maart verscheen.

Driekwart van de binnenlandse vluchtelingen heeft geen toegang tot voedselrantsoenen van de overheid, 20 procent heeft geen schoon water. Ongeveer een derde van de mensen raakt niet aan de nodige geneesmiddelen en slechts een vijfde wordt geholpen door humanitaire organisaties.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.