Iraanse geestelijken niet welkom in VS

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de beslissing bevestigd, maar wilde geen commentaar kwijt. Mogelijk waren twee van de vier afgewezen delegatieleden in de jaren tachtig lid van de Iraanse Republikeinse Garde, een elite-eenheid van het Iraanse leger. De Amerikaanse regering overweegt de Republikeinse Garde, die ze ervan beschuldigt de opstand in Irak te steunen, op de lijst met verboden terroristische organisaties te zetten.
De organisatoren van de uitwisseling zijn uiteraard teleurgesteld. “We snappen niet waarom de overheid de visa niet wil geven. Eerder heeft het Ministerie ons verzekerd dat het hemel en aarde zou bewegen om het wederzijdse bezoek van religieuze leiders mogelijk te maken”, zegt Joe Volk van het Friends Committee on National Legislation, een organisatie van protestantse Quakers.
In februari van dit jaar brachten vertegenwoordigers van verschillende christelijke kerken, methodisten, anglicanen, baptisten, rooms-katholieken, evangelischen, quakers en mennonieten, een bezoek aan Iran. Ze spraken er met religieuze, culturele en politieke leiders, waaronder de Iraanse president Mahmoud Ahmedinejad. Die zei hen dat hij bereid was onvoorwaardelijke gesprekken aan te gaan met Washington, “wanneer we van hun kant wat goede wil zien.”
De weigering om de religieuze leiders een visum te geven “illustreert de huidige strategie van de regering, die aanstuurt op confrontatie in plaats van op dialoog”, zegt Volk. “Amerikanen en Iraniërs die elkaar de hand schudden en met elkaar praten om uit te zoeken waar hun gemeenschappelijke belangen liggen, passen blijkbaar niet in het beeld dat de regering van president Bush wil geven van de Iraniërs”, meent Mary Ellen McNish, secretaris-generaal van het American Friends Service Committee.
Desondanks hebben ook enkele haviken binnen de Amerikaanse regering te kennen gegeven dat directe contacten tussen burgers nuttig kunnen zijn. Dergelijke contacten hebben volgens hen geholpen om in de jaren zeventig en tachtig de greep van de communisten op Centraal-Europa te verminderen en de instorting van de Sovjetunie bespoedigd. Ze maken geen geheim van hun hoop dat zo’n regimewisseling ook in Iran mogelijk is.
Ondanks twee onderhandelingsronden tussen Amerikaanse en Iraanse regeringsvertegenwoordigers, is de relatie tussen de twee landen verslechterd. Washington beschuldigt Teheran ervan sjiitische milities te bewapenen die in Irak Amerikaanse soldaten aanvallen en dreigt invallen op Iraans grondgebied uit te voeren.
Intussen weigert Teheran zijn programma voor de verrijking van uranium stop te zetten. Het Amerikaanse Congres staat op het punt een reeks nieuwe economische sancties goed te keuren tegen Iran en bedrijven die zaken doen met het land van de ayatollahs.