Israëli's twijfelen over staakt-het-vuren (analyse)

“Waren mijn dochters maar de laatste slachtoffers van dit verschrikkelijke conflict”, weende de Palestijnse gynaecoloog Ezzadin Abu Al-Aish op de Israëlische televisie. Drie van zijn kinderen en een nichtje kwamen zaterdag, kort voordat Israël zijn staakt-het-vuren aankondigde, om toen een Israëlische tank hun huis in het vluchtelingenkamp Jebaliya onder vuur nam. Israël zegt dat het op een aanval van sluipschutters reageerde.
 
Televisiekijkend Israël kende de Palestijnse gynaecoloog. Hij had zijn opleiding in Israël gekregen en was in contact gebleven met Israëlische collega’s. Tijdens de oorlog in Gaza bracht hij voor de Israëlische televisiezender Kanaal 10 regelmatig ooggetuigeverslagen.
Verschillende kijkers toonden zich geschokt door zijn tragedie. Maar er waren ook andere reacties: “U zou zich moeten schamen! Waarom werd uw huis gebruikt om op onze zonen te schieten?” riep een vrouw wier drie zonen in Gaza vochten. Andere ouders van soldaten beschuldigden de televisiezenders ervan “Palestijnse propaganda” te brengen.

Verscheurd door haat

De Israëlische eerste minister Ehud Olmert en defensieminister Ehud Barak lichtten ondertussen hun eenzijdig afgekondigde staakt-het-vuren van zateradagavond toe. Aan de basis van de beslissing lag “het bereiken van al onze objectieven”.
Maar het resultaat is niet zo duidelijk als de Israëlische regering wel zou willen. Volstond de militaire en politieke belegering van Hamas om de organisatie op lange termijn af te schrikken? Zal Israël diplomatiek sterker uit de oorlog komen zoals zoveel Israëli’s zich voorstellen?
“Israël is een land geworden dat verscheurd is door haat en dat bijna even bloeddorstig is als zijn vijanden”, schreef columnist Ofer Shelach in de centrumrechtse krant Ma’ariv. “Een land dat ooit de de ambitie had “een licht te zijn voor de naties”, om het in bijbelse termen te zeggen, gaat er nu prat op dat het het waardensysteem van Vladimir Poetin heeft aangenomen. Als dat de overwinning is, wee de overwinnaars!”
De Israëlische hardliners zijn vooral bezorgd over de militaire situatie op het terrein. Ze betwijfelen of het akkoord van hun regering met Egypte, de VS en Europa zal volstaan om de wapensmokkel naar Gaza een halt toe te roepen.
Sommige Israëli’s vragen zich ook af of een eenzijdig staakt-het-vuren voldoende afschrikt. “Eenzijdigheid is een lelijk woord geworden”, zegt Yossi Peled, een voormalige legergeneraal en kandidaat voor het rechtse Likoed bij de komende verkiezingen. “Kijk hoe slecht we uit onze eenzijdige terugtrekking uit Libanon (in 2000) en Gaza (in 2005) gekomen zijn. Ik vrees dat we in een niet al te verre toekomst het weer zullen moeten opnemen tegen een versterkt Hamas.”

Uitkijken naar Obama

Het staakt-het-vuren betekent de definitieve start van de campagne voor verkiezingen van 10 februari. Olmert, Barak en minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni verwachten niets dan lof voor hun beslissing van zaterdagavond.
 
Het is nu ook wachten op de interventie van de nieuwe Amerikaanse regering. Daar wordt vooral naar uitgekeken sinds Barack Obama, die morgen (dinsdag) de eed aflegt als president van de VS, heeft aangekondigd die hij zich zo vlug mogelijk met het israëlisch-Palestijnse conflict zou bezighouden.
Er wordt druk gespeculeerd over de weg die Obama zal kiezen. Zal hij zich mengen in de vertrouwde aanvallen en tegenaanvallen over wie nu verantwoordelijk was voor deze oorlog? Of zal hij in deze delicate situatie meteen de koe bij de horens vatten en en een krachtig vredesoffensief lanceren?
Bij de aankondiging van het staakt-het-vuren herhaalde premier Olmert alvast de noodzaak om een Palestijnse staat te creëren op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza. De Israëlische politicoloog Zeev Sternhell was nog explicieter: “Het doel van de oorlog moet uiteindelijk politiek van aard zijn”, scheef hij in de krant Ha’aretz. “De verwoestende aanval op Gaza moet het lanceerplatform zijn voor krachtige onderhandelingen onder internationaal toezicht over een blijvende vrede.”